Vì Sao Bệnh Mù Màu / TOP 3 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 3/2023 # Top View

Rối loạn sắc giác hay loạn sắc giác, thường gọi là bệnh mù màu. Đây là một bệnh về mắt làm cho người ta có thể nhìn rõ mọi vật nhưng không phân biệt được một số màu sắc. Bệnh không ảnh hưởng đến khả năng sống của người mắc bệnh nên những người bị bệnh vẫn có thể sinh sản bình thường. Vì vậy gen bệnh có khả năng lan rộng trong dân cư.

Thị lực bình thường

Thị lực có khả năng phân biệt màu do tổng hợp ba cảm giác màu ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau: cam – tím (có bước sóng 450nm), vàng – lục (520nm) và đỏ (630nm).

Ở người, võng mạc có ba loại tế bào nón, mỗi loại mẫn cảm nhất với một bước sóng nhất định là 430nm (ứng với tím), 540nm (ứng với xanh lục) và 575nm (ứng với đỏ). Có lẽ ở các loại đó có các opsin khác nhau cho mỗi loại. Khi hòa trộn các màu cơ bản đó với nhau theo một tỷ lệ nhất định có thể có muôn màu sắc khác nhau.

Bệnh mù màu là một tật bẩm sinh. Tuy bệnh đã có từ cổ xưa, nhưng do hạn chế về kiến thức và người bệnh vẫn có khả năng nhìn nhận sự vật bình thường (chỉ không phân biệt được một số màu) nên không một bệnh nhân nào biết khuyết tật của mình. Người ta cho rằng người đầu tiên phát hiện ra bệnh mù màu là John Dalton (1766-1844), nhà vật lý học nổi tiếng sống ở cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19, người đặt nền móng cho lý thuyết nguyên tử.

Nhân ngày lễ Noel, John Dalton mua biếu mẹ một đôi tất màu gụ. Không ngờ bà mẹ xem xong rồi cười, bà hỏi Dalton: “Tuổi tác như mẹ làm sao có thể đi tất màu đỏ được?”. Thì ra Dalton tưởng rằng tất có màu gụ, nhưng thực ra là màu đỏ. John Dalton đi hỏi nhiều người, họ đều xác nhận đó là màu đỏ, cuối cùng phát hiện ra chính ông là người mù màu đỏ và màu xanh. Cho đến nay vẫn có nhiều người gọi bệnh mù màu là bệnh Dalton.

Người phương Đông ít bị mù màu hơn người phương tây. Theo thống kê, chỉ có 4-5% đàn ông phương đông bị mù màu, còn người phương tây lên tới 8-9%.

Triệu chứng

Rối loạn sắc giác có thể chia làm hai mức độ:

Khuyết sắc (không phân biệt được giữa màu lục và màu đỏ và loại không phân biệt được giữa màu xanh da trời và màu vàng.)

Mù màu (hoàn toàn không phân biệt được giữa các màu)

Đối tượng mắc bệnh

Nam giới (tỷ lệ mắc bệnh cao hơn)

Nữ giới (tỷ lệ mắc bệnh thấp hơn)

Theo điều tra của bệnh viện mắt TW thì bệnh mù màu gặp ở 3-5% nữ giới, 8-10% nam giới trong số những người đến khám mắt.

Nguyên nhân gây bệnh

Rối loạn di truyền

Phụ nữ chỉ mắc bệnh này nếu có 2 gen mù màu: một của mẹ và một của bố mắc bệnh. Nếu người phụ nữ chỉ có một gen bệnh thì chưa việc gì. Vì gen màu sắc ở nhiễm sắc thể còn lại đủ át gen bệnh. Điều đó giải đáp vì sao các thống kê đều cho hay nam giới mắc chứng mù màu có tỷ lệ cao hơn nhiều so với nữ.

Một số điều kiện có thể gây thâm hụt màu như bệnh: tiểu đường, bệnh tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, nghiện rượu mãn tính, bệnh bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình liềm.

Mắt có thể nhận được tốt hơn nếu các bệnh tiềm ẩn được điều trị.

Một số thuốc

Một số thuốc có thể làm thay đổi nhìn màu sắc. Chẳng hạn như một số loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim, cao huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh và các vấn đề tâm lý.

Khả năng nhìn thấy màu sắc xấu đi từ từ như là một phần của sự lão hóa.

Tiếp xúc với một số hóa chất mạnh tại nơi làm việc, chẳng hạn như disulfua cacbon, phân bón và styrene có thể gây mất màu sắc thị giác. Nếu làm việc xung quanh các hóa chất này, tầm nhìn màu sắc được đánh giá bởi vì sự mất mát của một số tầm nhìn màu sắc là có thể.

Những công việc không được đảm nhiệm

– Lái xe.

– Họa sỹ, thiết kế.

– Kiểm soát giao thông….

– Nên bảo vệ mắt khi phải tiếp xúc với hóa chất.

– Chẩn đoán bệnh trước sinh.

– Có thể dùng kính loạn sắc trong một số trường hợp.

Hiện nay y học chưa có cách nào chữa được bệnh mù màu. Tuy nhiên có thể chẩn đoán được bệnh trước sinh. Trong tương lai, hy vọng khoa học có thể tìm ra một loại thiết bị quang học đặc biệt dùng đeo như một loại kính mắt có khả năng giúp cho người mù màu có thể phân biệt được màu sắc, cải thiện chất lượng cuộc sống.

Nguồn tham khảo

Bệnh mù màu không ảnh hưởng đến khả năng sống của người mắc bệnh nên những người bị bệnh vẫn có thể sinh sản như người bình thường, chính vì vậy gen bệnh này rất có khả năng lan rộng trong vùng hoặc khu dân cư.

Thị lực ở người bình thường

Thị lực có khả năng phân biệt màu do tổng hợp ba cảm giác màu ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau đó là: cam – tím (bước sóng 450nm), vàng – lục (520nm) và đỏ (có bước sóng là 630nm).

Ở con người, võng mạc có ba loại tế bào nón, mỗi loại tế bào này mẫn cảm nhất với một bước sóng nhất định là 430nm (ứng với tím), 540nm (ứng với xanh lục) và 575nm (ứng với đỏ). Khi hòa trộn các màu cơ bản đó với nhau theo một tỷ lệ nhất định có thể có rất nhiều màu sắc khác nhau.

Bệnh mù màu là một tật bẩm sinh. Bệnh này đã có từ thời xưa, nhưng do hạn chế về kiến thức và người bệnh vẫn có khả năng nhìn nhận sự vật bình thường nên không một bệnh nhân nào biết khuyết tật của mình. Người đầu tiên phát hiện ra bệnh mù màu là John Dalton (1766-1844), nhà vật lý học nổi tiếng sống ở cuối thế kỷ 18 đầu thế kỷ 19, người đặt nền móng cho lý thuyết về nguyên tử.

Trong ngày lễ Noel, John Dalton mua biếu mẹ một đôi tất màu gụ. Không ngờ bà mẹ xem xong rồi cười, bà hỏi Dalton rằng: “Tuổi tác như mẹ làm sao có thể đi tất màu đỏ được?”. Thì ra Dalton tưởng rằng tất có màu gụ, nhưng thực ra là màu đỏ. John Dalton đi hỏi mọi người, họ đều xác nhận đó là màu đỏ, cuối cùng phát hiện ra chính Dalton là người mù màu đỏ và màu xanh. Cho đến nay vẫn có nhiều người gọi bệnh mù màu là bệnh Dalton theo cái tên của ông.

Theo như các được cập nhật đến năm 2017 thì, người phương Đông có tỉ lệ bị mù màu ít hơn người phương Tây. Theo thống kê của nước ngoài, chỉ có 4-5% đàn ông phương đông bị mù màu, còn người phương tây thì tới 8-9%.

Rối loạn sắc giác có thể chia làm hai mức độ:

Khuyết sắc (không phân biệt được giữa màu lục và màu đỏ và loại không phân biệt được giữa màu xanh da trời và màu vàng.)

Mù màu (hoàn toàn không phân biệt được giữa các màu với nhau)

Những ai có khả năng mắc bệnh:

Theo điều tra của bệnh viện mắt TW Hà Nội và các chuyên gia tại Trường Cao đẳng Y dược Pasteur thì bệnh mù màu thường gặp ở 3-5% nữ giới, 8-10% nam giới.

Nguyên nhân gây bệnh mù màu là gì ?

(Bệnh mù màu do gen di truyền)

Ở phụ nữ mắc bệnh này nếu có 2 gen mù màu: một của mẹ và một của cha mắc bệnh truyền cho. Trong các tình huống người phụ nữ chỉ có một gen bệnh thì chưa việc gì, vì gen màu sắc ở nhiễm sắc thể còn lại đủ át đi gen bệnh mù màu. Điều đó giải đáp vì sao các thống kê đều cho hay nam giới mắc chứng mù màu có tỷ lệ cao hơn nhiều so với nữ giới.

Một số điều kiện có thể gây thâm hụt màu như các : tiểu đường, bệnh tăng nhãn áp, thoái hóa điểm vàng ở mắt, bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson, nghiện rượu mãn tính, bệnh bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm.

Một số thuốc có thể làm thay đổi nhìn màu sắc, chẳng hạn như một số loại thuốc dùng để điều trị bệnh tim, cao huyết áp, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh và các vấn đề tâm lý gây nên bệnh mù màu.

Khả năng nhìn thấy màu sắc xấu đi từ từ như là một phần của sự lão hóa trong đó có mắt.

Tiếp xúc với một số hóa chất mạnh tại nơi làm việc, chẳng hạn như hóa chất disulfua cacbon, phân bón và styrene có thể gây mất màu sắc thị giác rất nguy hiểm. Nếu làm việc xung quanh các hóa chất đó, tầm nhìn màu sắc được đánh giá bởi vì sự mất mát của một số tầm nhìn màu sắc là có thể xảy ra.

Những công việc không được đảm nhiệm như:

Phòng bệnh mù màu như thế nào?

Nên bảo vệ mắt khi phải tiếp xúc với hóa chất.

Chẩn đoán bệnh trước sinh.

“Mắt bệnh không phổ biến” là nguyên nhân của tầm nhìn “màu sắc nghèo” như do nguyên nhân di truyền, nhưng phương pháp điều trị tốt nhất chính là làm chậm lại hoặc đảo ngược quá trình của một bệnh về mắt có thể giúp tầm nhìn màu của mắt bệnh tốt hơn. Hiện tại trong giới cũng đang nghiên cứu về vấn đề điều trị bệnh mù màu bằng các phương pháp cổ truyền.

Dùng bộ lọc màu trên kính hoặc dùng một ống kính màu (kính loạn sắc) có thể nâng cao nhận thức tương phản. Tuy nhiên, ống kính như vậy sẽ không cải thiện khả năng phân biệt màu sắc của người mắc bệnh mù màu.

Bệnh mù màu và những lời khuyên từ chuyên gia

Hiện nay trong nền y học hiện đại chưa có cách nào chữa được bệnh mù màu, tuy nhiên có thể chẩn đoán được bệnh trước sinh. Thông qua các thủ thuật, các xét nghiệm, cận lâm sàng trên thế giới đang có. Các cặp vợ chồng, bậc cha mẹ nên đi xét nghiệm, sàng lọc trước sinh để giảm tỉ lệ mắc bệnh mù màu bẩm sinh trên toàn quốc, các thủ thuật này được thực hiện ở các bệnh viện chuyên khoa đầu ngành như viện Mắt, viện Phụ sản (khoa sàng lọc trước sinh),…

Trong tương lai, chúng ta hy vọng khoa học có thể tìm ra một loại thiết bị quang học đặc biệt dùng đeo như một loại kính mắt của những người cận, loạn viễn thị đeo hằng ngày, loại kính có khả năng giúp cho người mù màu có thể phân biệt được màu sắc như những người bình thường góp phần cải thiện chất lượng cuộc sống của người mắc bệnh mù màu.

Mù màu còn được gọi là bệnh rối loạn sắc giác là tình trạng mắt không có khả năng phân biệt được màu sắc của vật như màu đỏ, màu xanh lá, xanh biển hoặc khi pha trộn giữa các màu này với nhau

Người bệnh mù màu vẫn có thể nhìn rõ vật chỉ là khả năng nhận biết màu sắc của họ bị giảm, hiếm gặp trường hợp không thể nhìn thấy bất kì màu nào. Bệnh không ảnh hưởng đến khả năng sống sót cũng như sinh sản của người mắc bệnh, tuy nhiên gen bệnh có thể di truyền cho thế hệ sau.

Sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón đảm nhận, đây là những tế bào tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào nón này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác hay bệnh mù màu.

2. Triệu chứng của bệnh mù màu

Những dấu hiệu cũng như triệu chứng của một người bị mù màu thường là:

– Họ không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định, những màu khác thì vẫn có thể phân biệt được.

– Ở mức độ nhẹ, người mù màu thường khó khăn trong việc phân biệt được các màu như xanh lá – đỏ, xanh dương – vàng. Mức độ nặng thì không phân biệt được các loại màu sắc với nhau.

– Người bệnh có vấn đề về thị lực nhưng không phát hiện ra.

– Khi người bình thường có thể nhận biết được rất nhiều loại sắc thái khác nhau thì người mù màu chỉ có thể nhận biết được một số sắc thái xác định.

– Trường hợp hiếm gặp khi chỉ thấy được màu trắng, đen, xanh.

Nếu bạn gặp phải tình trạng nghi ngờ bị mù màu như là không thể phân biệt được một số màu sắc nhất định hãy đến bệnh viện kiểm tra và tham khảo ý kiến của chuyên gia. Trẻ em trước khi bắt đầu đi học cần có một cuộc kiểm tra toàn diện về mặt bao gồm thị lực và khả năng phân biệt màu sắc.

Có rất nhiều yếu tố nguy cơ cũng như là nguyên nhân gây ra bệnh mù màu. Những nguyên nhân sau là những nguyên nhân thường được biết đến nhất:

– Rối loạn di truyền: mù màu do bẩm sinh là tình trạng thường gặp ở nam giới nhiều hơn nữ giới. Họ sẽ mất khả năng nhìn thấy màu xanh (thường gặp) hoặc màu vàng (hiếm gặp hơn). Tùy vào mức độ mà chia bệnh thành bệnh nhẹ, nặng hoặc trung bình. Mức độ nghiêm trọng thường không thay đổi và có thể ảnh hưởng đến cả 2 mắt.

– Do biến chứng của một số thuốc: một số loại thuốc có khả năng làm ảnh hưởng đến khả năng phân biệt màu sắc của mắt như thuốc tim mạch, huyết áp, rối loạn cương dương, nhiễm trùng, rối loạn thần kinh…

– Biến chứng của bệnh khác: tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp, Alzheimer, parkinson, bạch cầu và thiếu máu hồng cầu hình lưỡi liềm có thể làm ảnh hưởng đến thị giác của bạn gây mù màu. Thường là đối với một bên mắt, đôi khi cả hai mắt. Sau khi điều thị chứng mù màu có thể thuyên giảm và phục hồi.

– Tình trạng lão hóa: thị lực và khả năng phân biệt màu sắc cũng giảm dần khi độ tuổi tăng.

Không thể chữa khỏi mù màu do di truyền, một bệnh nhân bị mù màu do thuốc hoặc biến chứng từ bệnh khác có thể chữa trị được. Điều trị căn bệnh gây ra mù màu có thể làm thuyên giảm chứng mù màu.

Bên cạnh việc chữa trị, ngày nay các nhà khoa học đã phát minh ra kính lọc màu sắc nhằm hỗ trợ khả năng phân biệt màu sắc cho người bị mù màu, loại kính này tuy không thể chữa dứt điểm được bệnh nhưng giúp người bệnh có thể phân biệt được màu sắc và làm giảm độ chói sáng giúp phân biệt màu sắc dễ dàng hơn.

Đeo kính áp tròng có màu sắc cũng có thể giúp phân biệt được màu, tuy nhiên màu sắc không tự nhiên và có thể làm méo mó hình ảnh nhìn thấy.

Ngoài ra có thể khắc phục tình trạng mù màu bằng cách ghi nhớ vị trí quy ước của màu như đối với đèn giao thông, điều này có thể giúp ích được phần nào cho người bị mù màu khi tham gia giao thông trên đường, việc này rất quan trọng vì gần như ai cũng phải tham gia giao thông mỗi ngày.

Ngày nay, chưa có cách điều trị bệnh mù màu do di truyền, tuy nhiên chuẩn đoán trước sinh có thể xác định được bệnh.

Để phòng tránh phần nào bệnh mù màu cần phải:

– Điều trị các bệnh nội khoa có thể dẫn đến mù màu như tiểu đường, tim mạch, tăng nhãn áp…

– Kiểm tra sức khỏe, bộ nhiễm sắc thể trước khi lập gia đình để xem có ai bị không, tránh con cái sau này mắc bệnh.

– Khi tiếp xúc hóa chất cần phải có đồ bảo hộ cho mắt.

– Tránh các chấn thương vùng mắt và vùng đầu, dễ gây tổn thương thị giác.

– Không được tự ý dùng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.

– Tham khảo ý kiến của bác sĩ khi thấy những vấn đề bất thường về thị lực.

Nguồn: Bác sĩ Mai Thị Hương Thảo – BV Đại học Y dược TPHCM

Rối loạn sắc giác hay còn gọi là mù màu – nhìn rõ mọi vật nhưng lại không phân biệt được màu sắc. Bệnh không ảnh hưởng tới sức khỏe, do người bệnh vẫn có khả năng nhìn nhận sự vật bình thường (chỉ không phân biệt được một số màu) nên nhiều bệnh nhân không biết được khuyết tật của mình. Rối loạn sắc giác không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng lớn đến cuộc sống nên việc phát hiện ra nó sớm là rất quan trọng.

Biểu hiện của bệnh

Đối với trẻ em, trong vài tháng đầu đời, trẻ đã biết chú ý tới những màu tương phản như đỏ, đen. Khoảng 18 tháng tuổi, trẻ biết phân biệt các màu khác nhau nhưng chưa gọi tên được màu sắc. Thường từ 3 tuổi – bắt đầu tuổi mẫu giáo, trẻ mới gọi tên được màu đỏ, màu xanh. Tới 3 tuổi rưỡi đến 4 tuổi, trẻ mới nhận biết và phân biệt được nhiều màu hơn. Sau 4 tuổi mà nhận biết màu của trẻ không đúng, thường xuyên sai thì cần nghĩ đến rối loạn mù sắc.

Chẩn đoán và điều trị

Khi có nghi ngờ mắc rối loạn sắc giác có thể kiểm tra bệnh nhân bằng cách yêu cầu nhìn vào một loạt chấm màu và thử tìm ra một mô hình từ những chấm màu đó, chẳng hạn như một chữ hay một con số nào đó. Nếu bệnh nhân nhận biết được sẽ giúp bác sĩ biết những màu nào là màu mà bạn khó phân biệt. Ngoài ra cũng có thể bệnh nhân sẽ phải sắp xếp các chip màu theo các nhóm màu có màu tương tự nhau. Vì bệnh nhân mắc rối loạn sắc giác không thể sắp xếp các chip màu một cách chính xác. Rối loạn sắc giác không ảnh hưởng trực tiếp đến sức khỏe nhưng ảnh hưởng lớn đến cuộc sống nên việc phát hiện ra nó sớm là rất quan trọng. Ở trẻ em, rối loạn sắc giác ảnh hưởng đến khả năng học tập và sự phát triển khả năng đọc và hạn chế việc lựa chọn nghề nghiệp sau này, đặc biệt là các nghề liện quan đến màu sắc. Về điều trị rối loạn sắc giác do di truyền không thể chữa trị hay khắc phục. Nếu do các nguyên nhân khác thì có thể được chữa trị và khắc phục nhưng cũng tùy vào từng nguyên nhân. Ví dụ, bệnh đục thủy tinh thể làm giảm khả năng phân biệt màu sắc. Trong trường hợp này, rối loạn sắc giác có thể được chữa trị bằng phẫu thuật loại bỏ thủy tinh thể bị đục, nhằm khôi phục lại khả năng nhìn màu. Thị lực có khả năng phân biệt màu do tổng hợp 3 cảm giác màu ứng với một bước sóng ánh sáng khác nhau: cam – tím (có bước sóng 450nm), vàng – lục (520nm) và đỏ (630nm). Ở người, võng mạc có 3 loại tế bào nón, mỗi loại mẫn cảm nhất với một bước sóng nhất định là 430nm (ứng với tím), 540nm (ứng với xanh lục) và 575nm (ứng với đỏ). Có lẽ ở các loại đó có các opsin khác nhau cho mỗi loại. Khi hòa trộn các màu cơ bản đó với nhau theo một tỷ lệ nhất định có thể có muôn màu sắc khác nhau. Ánh sáng trắng trong tự nhiên là tập hợp nhiều loại ánh sáng có các bước sóng khác nhau, lần lượt từ bước sóng từ ngắn đến dài như sau: tím, chàm, lam, lục, vàng, cam, đỏ. Từ đó có thể tạo ra vô vàn các màu khác nhau từ sự pha trộn các quang phổ màu này. Sự phân tích màu sắc chủ yếu do các tế bào nón đảm nhận, đây là những tế bào tập trung ở hố trung tâm của võng mạc. Khi các tế bào nón này mất khả năng phân biệt màu sắc sẽ gây ra rối loạn sắc giác hay bệnh mù màu.

BS. Hoàng Thị Hậu

Theo Suckhoedoisong.vn The post Biểu hiện và điều trị bệnh mù màu appeared first on Tin Sức Khỏe.

Mẹo sống an lành, làm hiệu quả:

Bài viết Biểu hiện và điều trị bệnh mù màu ( https://www.meo.vn/bieu-hien-va-dieu-tri-benh-mu-mau.html ) được sưu tầm bởi Mẹo vặt hay (https://www.meo.vn). Xin vui lòng giữ nguồn khi tái sử dụng thông tin. Chân thành cảm ơn.

Nguồn sưu tầm từ: news.bacsi.com