Bệnh zona thần kinh ở mắt khi xuất hiện có thể làm giảm thị lực, để lại sẹo và gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng khác. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh zona và những biến chứng nguy hiểm của bệnh bằng cách tiêm vắc-xin khi bạn đang trong độ tuổi 50 hoặc hơn.
Bệnh zona thần kinh ở mắt và nguyên nhân gây bệnh
Bệnh zona là bệnh hình thành và phát triển do sự xâm nhập của một loại virus có tên varicella-zoster. Khi xuất hiện, bệnh gây ra những đợt phát ban. Đồng thời tạo nên nhiều đám mụn nước trên gương mặt và trên những bộ phận khác của cơ thể như ngực, lưng. Varicella-zoster cũng là một loại virus gây nên bệnh thủy đậu.
Dù quá trình điều trị bệnh thủy đậu đã kết thúc, bệnh đã khỏi nhưng virus varicella-zoster vẫn còn tồn tại trong cơ thể dưới dạng ngủ đông. Khi loại virus được kích hoạt hoặc gặp điều kiện thuận lợi chúng sẽ gây ra bệnh zona thần kinh.
Đau rát hoặc đau nhói là triệu chứng bệnh zona thần kinh đầu tiên mà hầu hết các bệnh nhân đều cảm nhận được. Triệu chứng thường xuất hiện ở một bên của cơ thể và ở khu vực thân cây gồm ngực, eo, lồng ngực… Kèm theo tình trạng đau rát, đau nhói là những cơn đau đầu, cơ thể mệt mỏi, sốt nhẹ và một số triệu chứng khác tương tự như bệnh cúm.
Khi bệnh xuất hiện từ hai đến ba ngày, bệnh nhân sẽ có cảm giác đau rát tại những khu vực đang phát ban và da đỏ. Virus zona phát triển và di chuyển dọc theo dây thần kinh. Chính vì thế, những đợt phát ban thường sẽ xảy ra và tạo thành một đường ở một bên của khuôn mặt hoặc cơ thể.
Một vài ngày sau đó, đám mụn nước sẽ gây ra cảm giác đau đớn nghiêm trọng. Nếu không cẩn thận, mụn nước sẽ vỡ và có thể gây chảy máu. Phát ban do bệnh zona gây ta có thể xuất hiện kéo dài từ hai đến sáu tuần. Trong thời gian này, những mụn nước cũng dần dần đóng vảy, sau đó lành lại.
Virus varicella-zoster là một nguyên nhân gây bệnh thủy đậu và bệnh zona thần kinh. Khi loại virus này phát triển và gây ảnh hưởng đến mắt thì nó có tên gọi là herpes zoster ophthalmicus. Tồn tại hai loại virus gây bệnh zona thần kinh ở mắt. Đó là:
HSV1 hoặc Herpes simplex type 1: Đây là loại virus hình thành nên những vết loét lạnh trên miệng, trên môi và có thể gây nên một số vấn đề về mắt. HSV1 hoặc Herpes simplex type 1 có khả năng tác động và khiến một giác mạc bị nhiễm bệnh.
HSV2 hoặc Herpes simplex type 2: Loại virus này cũng có thể khiến giác mạc bị viêm. Chúng xuất hiện chủ yếu ở trẻ sơ sinh nhưng rất hiếm gặp.
Tương tự như nhiều loại virus khác, cả hai loại virus gồm Herpes simplex type 1 và Herpes simplex type 2 đều đã tồn tại trong cơ thể của bệnh nhân trong một thời gian dài. Chúng sống dọc theo dây thần kinh. Cho đến khi những loại virus này được kích hoạt và bùng phát, chúng sẽ nhân lên. Sau đó di chuyển từ khu vực này của cơ thể sang một hoặc nhiều khu vực khác. Virus sẽ tấn một cách mạnh mẽ hơn khi bạn có một hệ miễn dịch suy yếu.
Theo kết quả thống kê có khoảng 10% đến 20% người bị zona có triệu chứng xảy ra ở xung quanh mắt. Khi xảy ra ở khu vực này, bệnh có thể để lại sẹo. Đồng thời khiến bệnh nhân bị giảm thị lực và gây ra nhiều vấn đề khác. Tuy nhiên bạn hoàn toàn có thể phòng ngừa bệnh zona và những biến chứng nguy hiểm của bệnh bằng cách tiêm vắc-xin khi bạn đang trong độ tuổi trên 50.
Triệu chứng của bệnh zona thần kinh ở mắt
Khi mắc bệnh zona thần kinh ở mắt, triệu chứng phát ban phồng rộp sẽ xảy ra trên trán, mí mắt, ở chóp hoặc ở một bên mũi. Những đợt phát ban ở mắt có thể xuất hiện đồng thời với với các đợt phát ban ở da. Hoặc vài tuần sau khi những đợt phát ban, mụn nước ở da biến mất thì tình trạng này mới xuất hiện trên mắt.
Cùng với hiện tượng phát ban và nổi mụn nước, người bệnh sẽ nhận thấy cơ thể xuất hiện thêm nhiều triệu chứng khác. Cụ thể như:
Đau nhói hoặc đau rát trong mắt
Đỏ ở phía trong và xung quanh mắt
Kích ứng mắt và chảy nước mắt
Nhạy cảm với ánh sáng, tầm nhìn mờ
Một số bộ phận khác của mắt sẽ có dấu hiệu sưng như: Mí mắt và võng mạc bởi đây là lớp nhạy cảm với ánh sáng tồn tại ở phía sau mắt hay giác mạc là một lớp rõ ràng tồn tại ở phía trước mắt.
Nếu nhận thấy vùng mắt của bạn xuất hiện một hoặc nhiều những biểu hiện nêu trên, bạn nên đến bệnh viện, gặp bác sĩ và trao đổi thông tin để được tiến hành chẩn đoán và điều trị bệnh. Khi quá trình chữa trị bệnh diễn ra càng sớm thì bệnh nhân càng ít có nguy cơ mắc phải những biến chứng nguy hiểm lâu dài.
Bệnh zona thần kinh ở mắt nguy hiểm như thế nào?
Phát ban xảy ra do bệnh zona sẽ mờ dần sau một vài tuần điều trị. Tuy nhiên tình trạng đau rát sẽ tiếp tục xảy ra trong nhiều tuần hoặc thêm nhiều tháng nữa. Biến chứng này được hình thành bởi sự xuất hiện của tổn thương thần kinh còn có tên gọi khác là đau dây thần kinh postherpetic (đau sau zona).
Tình trạng dây thần kinh postherpetic xuất hiện phổ biến hơn ở những người lớn tuổi. Ở hầu hết bệnh nhân, triệu chứng đau thần kinh sẽ trở nên nhẹ hơn theo thời gian.
Đối với bệnh zona thần kinh ở mắt, tình trạng sưng giác mạc nghiêm trọng sẽ hình thành sẹo vĩnh viễn ngay tại vị trí bệnh. Ngoài ra, bệnh zona cũng có thể làm tăng áp lực mắt gây sưng võng mạc. Từ đó dẫn đến bệnh tăng nhãn áp. Đây là một bệnh lý gây chấn thương giác mạc và gây tổn thương thần kinh thị giác.
Việc tiến hành điều trị bệnh zona thần kinh ở mắt càng sớm sẽ càng giúp bệnh nhân tránh khỏi những vấn đề lâu dài. Đặc biệt, các phương pháp điều trị sẽ giúp bạn tránh mất thị lực vĩnh viễn.
Phương pháp chẩn đoán zona thần kinh ở mắt
Bác sĩ chuyên khoa có thể chẩn đoán bệnh zona thần kinh chỉ bằng cách kiểm tra và quan sát phát ban trên mí mắt, cơ thể và da đầu. Bên cạnh đó, bác sĩ sẽ thu về một chất lỏng từ vỉ. Sau đó đưa chất lỏng đến phòng thí nghiệm để kiểm tra sự có mặt của virus varicella-zoster.
Đối với những trường hợp zona thần kinh ở mắt, bệnh nhân có thể được bác sĩ chỉ định kiểm tra ống kính, giác mạc, võng mạc và nhiều bộ phận khác của mắt. Từ kết quả kiểm tra này, bác sĩ sẽ tìm ra tình trạng của bệnh cũng như các nguyên nhân gây bệnh.
Phương pháp điều trị bệnh zona thần kinh ở mắt
Một trong những phương pháp phổ biến được sử dụng trong điều trị bệnh zona thần kinh xảy ra trên mắt là dùng thuốc kháng virus. Vì thế, để kiểm soát bệnh và các triệu chứng, bác sĩ chuyên khoa sẽ cho bạn sử dụng thuốc valacyclovir (Valtrex), acyclovir (Zovirax), famciclovir (Famvir). Đây đều là những loại thuốc có khả năng phòng ngừa sự phát triển và lây lan của virus, giúp giảm đau. Đồng thời giúp tình trạng phát ban và những mụn nước lành nhanh hơn.
Việc sử dụng thuốc kháng virus trong phòng ba ngày kể từ khi cơ thể phát ban có thể giúp người bệnh hạn chế được sự xuất hiện của những biến chứng lâu dài do bệnh zona gây ra.
Để cải thiện tình trạng sưng ở mắt, bác sĩ chuyên khoa có thể yêu cầu bệnh nhân sử dụng thuốc steroid dưới dạng thuốc nhỏ mắt hoặc thuốc viên. Trong trường hợp xuất hiện thần kinh postherpetic, thuốc chống trầm cảm và thuốc giảm đau có thể giúp người bệnh cải thiện chứng đau thần kinh.
Những đợt phát ban của bệnh zona sẽ lành lại trong khoảng thời gian từ một đến ba tuần. Tuy nhiên những triệu chứng xuất hiện quanh mắt hoặc quanh mặt có thể mất đến vài tháng để chữa lành. Bác sĩ chuyên khoa sẽ tiến hành kiểm tra tình trạng sức khỏe và bệnh lý của bạn một vài lần trong giai đoạn đầu của bệnh.
Sau khi tình trạng nhiễm trùng được điều trị, bệnh nhân cần đến bệnh viện và gặp bác sĩ nhãn khoa để kiểm tra sẹo, bệnh tăng nhãn áp và những bệnh lý, vấn đề dài hạn khác có thể tác động và làm ảnh hưởng đến thị lực cứ sau 3 đến 12 tháng.
Biện pháp phòng ngừa bệnh zona thần kinh ở mắt
Để phòng ngừa sự hình thành và phát triển bệnh zona thần kinh ở mắt, bạn cần áp dụng một số biện pháp sau:
Một trong những biện pháp phòng ngừa sự hình thành bệnh zona và bệnh zona ở mắt hữu hiệu là tiêm vắc-xin bệnh zona. Việc tiêm vắc-xin sẽ giúp bạn làm giảm nguy cơ mắc bệnh tới hơn 50%. Bên cạnh đó biện pháp này có thể tác động và làm giảm nguy cơ tổn thương thần kinh dài hạn hơn 66%.
Đối với trẻ em, để đến khi lớn tuổi không mắc bệnh zona thần kinh, trẻ nên được tiêm phòng vắc-xin thủy đậu.
Đối với những người cao tuổi, cần xây dựng một chế độ ăn uống đầy đủ chất dinh dưỡng để cải thiện hệ miễn dịch, nâng cao sức đề kháng. Từ đó giúp phòng ngừa sự xuất hiện và phát triển mạnh của bệnh zona. Đặc biệt là bệnh zona thần kinh ở mắt.
Trong trường hợp mắc bệnh zona, người bệnh nên hạn chế tối đa việc tiếp xúc với những trường xung quanh. Điều này vô cùng quan trọng trong suốt giai đoạn truyền nhiễm, là thời gian mà người bệnh có mụn nước trên da. Nếu một người không có tiền sử bị thủy đậu sẽ có khả năng bị nhiễm virus thủy đậu dù cho đối tượng này sẽ bị thủy đậu và không mắc bệnh zona.
Bạn cần tránh tiếp xúc với những người có hệ thống miễn dịch suy yếu và phụ nữ đang mang thai. Bởi bệnh zona thần kinh nói chung và bệnh zona thần kinh ở mắt nói riêng đặc biệt gây nguy hiểm khi xảy ra với đối với nhóm đối tượng này.
Người bệnh cần tránh gây trầy xước và nên giữ gìn ở vị trí phát ban. Ngay sau khi chạm vào phát ban bạn nên rửa tay sạch sẽ.
Bài viết là thông tin cơ bản về dấu hiệu zona thần kinh ở mắt, triệu chứng, biện pháp phòng ngừa và cách chữa an toàn. Bệnh zona khi xảy ra ở mắt có khả năng để lại sẹo, làm giảm thị lực và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác. Chính vì thế, bạn nên tiêm phòng vắc-xin ở tuổi 50. Nếu nhận thấy những dấu hiệu bất thường xảy ra trên cơ thể, bạn nên đến bệnh viện để tiến hành kiểm tra và điều trị bệnh.