Bệnh Dịch Hạch Trên Người / Top 16 Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 10/2023 # Top Trend

(ĐTĐ) – Theo PGS. TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện vệ sinh Dịch tễ Trung ương, dịch hạch là một bệnh truyền nhiễm tiến triển cấp tính, lây lan mạnh với tỷ lệ tử vong cao.

Bệnh được xếp vào diện phải kiểm dịch và khai báo quốc tế. Bệnh do trực khuẩn Yersinia pestis gây ra, lưu hành trong quần thể động vật thuộc những loài gặm nhấm (chủ yếu là chuột) và bọ chét ký sinh trên chúng. Bệnh lây truyền sang người qua trung gian bọ chét nhiễm khuẩn. Ở Việt Nam, bệnh dịch hạch thường phát triển mạnh vào mùa khô, phù hợp với mùa phát triển của chuột và bọ chét.

Bệnh dịch hạch ở người gồm có các thể: Thể hạch, thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi và thể màng não, thường gặp hơn cả là thể hạch. Bệnh dịch hạch biểu hiện triệu chứng đột ngột, ớn lạnh, mệt mỏi, đau cơ, đau đầu, sau đó toàn phát với các triệu chứng đặc trưng là nhiễm khuẩn, nhiễm độc và sưng hạch.

Tại Việt Nam, trên 10 năm trở lại đây không ghi nhận ca bệnh dịch hạch trên người, đồng thời qua giám sát không thấy có dịch lưu hành trên chuột và bọ chét. Tuy nhiên để phòng bệnh dịch hạch, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế khuyến người dân cần đảm bảo thực phẩm ăn, uống phải được che, đậy an toàn…, tránh tiếp xúc với chuột. Thường xuyên vệ sinh môi trường, bố trí và sắp xếp vị trí cũng như cấu trúc nhà ở và kho tàng hợp lý tránh chuột chui rúc và làm tổ.Thực hiện các biện pháp diệt chuột, bọ chét, phá huỷ nơi sinh sản của chuột.

Khi thấy nhiều chuột chết bất thường phải khai báo ngay cho cơ quan y tế nơi gần nhất; không diệt chuột và bọ chét khi đang xảy ra dịch ở chuột và ở người. Khi có các biểu hiện nghi dịch hạch (sốt, nổi hạch…) phải đến cơ sở y tế để khám, tư vấn và điều trị kịp thời; Ở những địa phương có dịch hạch lưu hành và những vùng có nguy cơ phải thường xuyên theo dõi kết quả giám sát dịch tễ học dịch hạch để chủ động phòng chống bệnh dịch;

Phối hợp với các lực lượng chức năng tại khu vực cửa khẩu kiểm tra, giám sát chặt chẽ phương tiện vận chuyển, hàng hóa, động vật nhập khẩu vào nước ta.

Theo thông báo của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), trong 3 tháng qua tại Madagascar đã ghi nhận 119 trường hợp mắc bệnh dịch hạch (2% là dịch hạch thề phổi), trong đó có 40 trường hợp tử vong.

Trước đó, Cơ quan đầu mối IRH của Mỹ thông báo ghi nhận bốn trường hợp mắc bệnh dịch hạch tại bang Colorado, Mỹ. Ủy ban Kế hoạch hóa gia đình Trung Quốc cùng đã thông báo ghi nhận một trường hợp tử vong do bệnh dịch hạch thể phổi tại tỉnh Cam Túc (Trung Quốc).

Hôm 25/11, Cục trưởng Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) có văn bản khẩn gửi Sở Y tế các tỉnh, thành phố yêu cầu tăng cường phòng chống bệnh dịch hạch. Cụ thể, Cục Y tế Dự phòng yêu cầu Sở Y tế các tỉnh, thành phố tăng cường giám sát dịch hạch trên động vật hoang dã, tập trung giám sát vật chủ trung gian truyền bệnh là chuột, bọ chét tại các vùng giám sát trọng điêm, các ổ dịch cũ và vùng có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, phối hợp với các lực lượng chức năng tại cửa khẩu trong kiểm tra, giám sát chặt chỗ đôi với người, động vật nhập khẩu vào nước ta, đặc biệt đối với các phương tiện vận tải xuất phái từ vùng đang lưu hành bệnh dịch hạch.

Nguồn News.zing.vn

(Lưu ý: Việc đáp ứng với các liệu trình điều trị, máy, thiết bị trợ giúp là khác nhau tùy thuộc cơ địa mỗi người ! Những thông tin y học trên website chỉ mang tính tham khảo, bạn không được tự ý áp dụng nếu chưa được sự chỉ dẫn của thầy thuốc !)

(Xây dựng) – Dịch hạch là bệnh truyền nhiễm cấp tính nhóm A, tối nguy hiểm bởi diễn tiến bệnh nhanh, tốc độ lây lan mạnh và tỷ lệ tử vong cao; bệnh thuộc diện kiểm dịch và khai báo quốc tế theo quy định của Tổ chức Y tế thế giới.

Tổ chức Y tế thế giới xác định có hai loại ổ dịch hạch: ổ dịch “thiên nhiên” tồn tại trong thiên nhiên, độc lập với các hoạt động của người; ổ dịch hạch trong và xung quanh khu dân cư hay ổ dịch “gần người” có vật chủ chính là các loài chuột sống gần người. Những loài chuột sống trong và xung quanh khu dân cư thường gây nên những vụ dịch với quy mô lớn hơn nhiều so với ổ dịch hoang dại bởi sự phân bố rộng rãi và tính phổ biến của chúng.

Cơ chế lây truyền bệnh dịch hạch: Dịch hạch là bệnh của động vật, chủ yếu là các loài gặm nhấm hoang dại và chuột, người chỉ là vật chủ ngẫu nhiên, thứ yếu. Có nhiều yếu tố trong cơ chế lan truyền bệnh dịch hạch, trong đó bọ chét đóng vai trò quan trọng. Trong tự nhiên, bệnh dịch hạch lan truyền theo các con đường sau:

– Lây truyền qua trung gian bọ chét là phương thức lây truyền bệnh phổ biến nhất, bệnh dịch hạch ở người thường xuất hiện sau dịch hạch ở vật chủ vài ngày đến một, vài tuần. Bọ chét hút máu vật chủ mắc bệnh chứa vi khuẩn dịch hạch sau đó hút máu vật chủ mới và truyền bệnh qua vết đốt.

– Lây truyền trực tiếp từ vật chủ bệnh sang vật chủ lành: Vi khuẩn dịch hạch xâm nhập trực tiếp qua da có hoặc có thể không có tổn thương hoặc hít trực tiếp vi khuẩn dịch hạch tồn tại trong không khí khi có tiếp xúc trực tiếp với vật chủ bị bệnh hoặc chết vì dịch hạch, nhất là dịch hạch thể phổi. Đây là một phương thức lây truyền cực kỳ nguy hiểm vì xảy ra rất nhanh cho người tiếp xúc.

Lâm sàng bệnh dịch hạch: Người mắc có những triệu chứng khởi phát đột ngột như ớn lạnh, đau đầu, đau cơ, đau bụng, buồn nôn và sốt cao 390C-400C, hoại tử các mô và cơ quan trong cơ thể dẫn đến tử vong. Có nhiều thể lâm sàng nhưng phổ biến nhất là dịch hạch thể hạch (chiếm hơn 90% các thể bệnh). Thể phổi, thể nhiễm khuẩn huyết và thể màng não rất ít gặp, thường là thể thứ phát sau thể hạch.

– Dịch hạch thể hạch: Thời gian ủ bệnh trung bình là 6 ngày và không có triệu chứng gì, sau đó bệnh thường khởi phát đột ngột với hai nhóm dấu hiệu đặc trưng của bệnh dịch hạch là nhiễm khuẩn – nhiễm độc và viêm hạch với triệu chứng sốt cao đột ngột lên đến 39-400C. Viêm hạch thường xuất hiện đồng thời hoặc sau sốt vài giờ đến 24 giờ với triệu chứng sưng tấy, nóng, đỏ và rất đau, trong đó đau hạch là đặc điểm nổi bật lên hàng đầu. Vị trí viêm hạch phổ biến nhất là vùng đùi bẹn, tiếp đến là hạch nách, hạch cổ, hạch dưới hàm. Kích thước của hạch viêm trung bình là 3cm, đôi khi lên tới 10cm. Thể hạch thường xảy ra ở trẻ dưới 14 tuổi.

– Dịch hạch thể phổi: đây là thể nguy hiểm nhất vì tiến triển nhanh và tỷ lệ tử vong rất cao và thường xảy ra ở người trên 15 tuổi. Thể phổi thường khởi phát nhanh, đột ngột chỉ trong một vài ngày, thậm chí chỉ trong vòng vài giờ sau khi nhiễm mầm bệnh với các triệu chứng sốt cao, rét run, đau đầu, hoa mắt, chóng mặt, mạch nhanh, huyết áp thấp, bệnh nhân bứt rứt. Trong vòng 24 giờ sau, các dấu hiện của tổn thương hô hấp xuất hiện nhanh chóng, có rối loạn chức năng hô hấp như đau tức ngực, thở nhanh nông, khó thở, tràn dịch màng phổi, phù phổi cấp, suy hô hấp dẫn đến tử vong. Thể phổi thứ phát rất nguy hiểm vì có thể lây truyền trực tiếp qua đường hô hấp từ người bệnh sang người lành dẫn đến dịch hạch thể phổi tiên phát và bùng nổ thành dịch lớn.

Tình hình dịch hạch trên thế giới

Trên thế giới, dịch hạch luôn luôn là một mối hiểm họa tiềm tàng bùng phát thành dịch lớn bởi vì mầm bệnh vẫn tồn tại rất rộng rãi trên các quần thể gặm nhấm hoang dã và có sự giao lưu rất thường xuyên giữa các loài gặm nhấm hoang dã này với quần thể chuột nhà.

Lịch sử loài người đã ghi nhận 3 vụ đại dịch vào các thế kỷ thứ VI, XIV và XIX với hàng trăm triệu người tử vong, đặc biệt đại dịch lần thứ hai với tỷ lệ tử vong lên tới 70-80% đã cướp đi sinh mạng của khoảng 1/3 dân số Châu Âu. Bệnh dịch hạch được mệnh danh là “Cái chết đen” bởi người bệnh khi qua đời cơ thể thường trở nên đen sì.

Từ 1954 – 2001, Tổ chức Y tế thế giới ghi nhận có 38 quốc gia trên thế giới xảy ra bệnh dịch hạch gồm 89.651 trường hợp mắc và 7.715 bệnh nhân tử vong. Nhiều nhất là 6.014 bệnh nhân xảy ra năm 1967 và thấp nhất là 200 trường hợp vào năm 1981. Trong thời gian này, có 7 quốc gia trên thế giới bệnh xảy ra hàng năm là Brazil, Cộng hoà dân chủ Công Gô, Madagascar, Myanmar, Pê Ru, Hoa Kỳ và Việt Nam.

Gần nửa thế kỷ qua có sự chuyển đổi về phân bố địa lý của bệnh dịch hạch trên thế giới. Trong thập niên 1950, phần lớn các trường hợp dịch hạch là ở châu Á và một số vùng ở châu Mỹ. Vào đầu thập niên 1960, gia tăng số mắc dịch hạch ở châu Mỹ và bắt đầu tăng ở châu Phi. Nửa cuối thập niên 1960 và đầu thập niên 1970, dịch hạch bùng phát mạnh mẽ ở Việt Nam và một số nước châu Á và bắt đầu xảy ra thường xuyên hơn ở châu Phi từ những năm 1990 đến năm 2002. Cho tới nay, dịch hạch tại hầu hết các vùng đô thị trên thế giới đã được khống chế, tuy nhiên, dịch vẫn xuất hiện tại một số nước thuộc châu phi, Trung và Đông Nam châu Á.

Từ 2005 đến tháng 7/2010, bệnh Dịch hạch vẫn còn xuất hiện nhiều nơi trên thế giới như Công Gô, Trung Quốc, Pêru,…với những diễn biến phức tạp có chiều hướng gia tăng và gây nhiều hậu quả đến an ninh, kinh tế, văn hóa, chính trị.

Tính đến ngày 30/7/2010, Bộ Y tế ở Peru xác nhận tổng số 17 trường hợp bệnh dịch hạch ở tỉnh ASCOPE Sở La Libertad. Trong số này, 04 trường hợp là dịch hạch thể phổi, 12 trường hợp là dịch thể hạch và 01 trường hợp dịch hạch thể nhiễm trùng huyết. Trong các cuộc điều tra, có 10 chủng Yersinia pestis được phân lập từ người, động vật gặm nhấm và mèo nhà.

Trong năm 2007 ghi nhận 2.021 ca mắc dịch hạch trên người được ghi nhận tại 7 quốc gia với 156 ca chết, trong đó 99,6% số ca ở châu Phi. Năm 2009, bộ Y tế Trung Quốc ghi nhận một nhóm bệnh nhân nghi mắc dịch hạch thể phổi tại thành phố Ziketan, tỉnh Thanh Hải. Sau vụ dịch, tổng cộng có 11 ca mắc và 3 người chết dịch hạch thể phổi (do chuột gây nên) đã được ghi nhận.

Sau một thời gian dài lắng dịu và xảy ra rải rác ở một vài quốc gia, ngày 21 tháng 11 năm 2014, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) thông báo về dịch hạch xảy ra tại Madagascar. Ca bệnh đầu tiên được phát hiện vào ngày 31/8/2014 là bệnh nhân nữ, tử vong ngày 3/9/2014. Đến ngày 16/11/2014, đã ghi nhận 119 trường hợp mắc trong đó có 40 trường hợp tử vong. Chỉ 2% các ca bệnh là thể phổi. Các ca bệnh được ghi nhận tại 16 quận thuộc 7 khu vực. Antananarivo, thủ đô và thành phố lớn nhất ở Madagascar cũng ghi nhận 2 trường hợp mắc, bao gồm 1 tử vong. Hiện tại, có nguy cơ lây lan nhanh của bệnh ở Madagascar bởi mật độ dân số cao và hệ thống y tế yếu kém. Tình trạng trở nên phức tạp hơn bởi có sự kháng Deltamethrin ở mức độ cao của bọ chét đã xuất hiện ở nước này.

Ngoài ra, tại Trung Quốc ghi nhận 01 trường hợp mắc bệnh dịch hạch thể phổi tại tỉnh Cam Túc. Theo Tổ chức Y tế thế giới, ngày 17/7/2014 Ủy ban Kế hoạch hóa gia đình và Y tế Trung Quốc thông báo ghi nhận 01 trường hợp bệnh tử vong có kết quả dương tính với dịch hạch. Điều tra dịch tễ cho thấy bệnh nhân làm nghề chăm sóc vật nuôi và có tiền sử phơi nhiễm với một động vật thuộc loài gặm nhấm trước đó.

Tình hình dịch hạch ở Việt Nam

Dịch hạch được ghi nhận lần đầu tiên ở Việt Nam vào năm 1898 tại Nha Trang do tàu, thuyền từ Hồng Kông xâm nhập vào trong bối cảnh vụ đại dịch hạch thế giới lần thứ 3. Có thể chia tiến trình bệnh dịch hạch ở Việt Nam làm 5 thời kỳ dịch tễ học

a) Thời kỳ xâm nhập và lây lan nội địa 1898-1922

Dịch ở Nha Trang 1898, Sài Gòn 1906, Hà Nội 1908, Lạng Sơn 1909, Hải Phòng 1917, đánh dấu sự xâm nhập của bệnh dịch hạch vào Việt Nam. Dịch xâm nhập chủ yếu theo hàng hóa của người Trung Hoa. Sau khi xâm nhập dịch lây lan đến những nơi khác như Bắc Ninh, Hòn Gai, Phan Thiết, Phan Rang, Sóc Trăng…. Dịch tại những nơi xâm nhập đều có tính chất tạm thời trừ Sài Gòn và Phan Thiết có chiều hướng trở thành vùng dịch lưu hành dai dẳng. Vào năm 1911 có vụ dịch lớn tại Châu Đốc, Long Xuyên, Thủ Dầu Một với nhiều bệnh nhân dịch hạch thể phổi và 886 người tử vong.

Biểu đồ 1: Số mắc/chết dịch hạch ở Việt Nam từ năm 1976-2002

b) Thời kỳ lắng dịu và trở thành dịch lưu hành địa phương 1923-1960

Để phòng chống bệnh dịch hạch, người Pháp cho kiểm dịch tàu thuyền, đốt các nhà có dịch. Sau đó, dịch giảm dần chỉ còn lưu hành ở Sài Gòn và Phan Thiết. Từ 2 nơi này có lúc dịch lan rộng. Đà Lạt: 1947, 1948, 1950. Bình Long: 1955, 1956. Tây Ninh: 1955, 1956.

c) Thời kỳ bùng phát, lan tràn, lưu hành trên diện rộng 1961-1990

Có thể chia làm 2 thời kỳ nhỏ:

Từ 1961 đến 1975: Dịch bùng phát lan tràn ở miền Nam. Sau đó tiếp tục lưu hành trên diện rộng ở các tỉnh ven biển miền Trung, Tây Nguyên, miền Đông Nam Bộ. Chính quyền miền Nam được Mỹ giúp đỡ thực hiện chương trình quốc gia phòng chống dịch hạch khống chế được dịch một bước, nhưng nhìn chung dịch vẫn nặng nề với quy mô lớn. Trong giai đoạn này, dịch lớn xảy ra ở Việt Nam chiếm hầu hết số mắc trên thế giới.

Biểu đồ 2: Số bệnh nhân dịch hạch ở Việt Nam so với thế giới, 1954-2001

Từ 1975 đến 1990: Sau 1975 dịch bùng phát, số mắc – chết tăng vọt tại các vùng dịch lưu hành như ở các tỉnh ven biển miền Trung, Tây Nguyên, miền Đông Nam Bộ. Đặc biệt trong thời gian này, dịch hạch đã xuất hiện và gây ra một số vụ dịch nhỏ tại 9 tỉnh/thành phố phía Bắc do có sự giao lưu về lương thực hàng hóa và các phương tiện giao thông, đặc biệt chuột và tác nhân gây bệnh Yersinia pestis theo gạo và lương thực từ miền Nam xâm nhập vào miền Bắc qua cảng biển Hải Phòng.

Hà Nội: 1977, 1978, 1986, 1987.

Hải Phòng: 1978, 1986.

Bắc Thái: 1978.

Hải Hưng: 1978, 1986.

Hà Nam Ninh: 1986.

Thanh Hóa: 1980.

Nghệ Tĩnh: 1977, 1978.

Biểu đồ 3. Số mắc dịch hạch ở Việt Nam giai đoạn 1976 – 2008

d) Thời kỳ thu hẹp chỉ còn lưu hành tại một số ổ dai dẳng 1991-2002

Số mắc-chết có chiều hướng giảm và phạm vi dịch thu hẹp dần, tập trung chủ yếu ở miền Trung và Tây Nguyên. Trong 4 năm (1999-2002), dịch chỉ còn ghi nhận tại một số địa phương 2 tỉnh Đắc Lắc và Gia Lai với diện dịch tập trung dai dẳng vào một số xã thuộc 2 huyện: Đắc Đoa, tỉnh Gia Lai và EaH’leo, tỉnh Đắk Lắk.

Bảng 1: Tình hình dịch hạch tại Việt Nam phân theo tỉnh giai đoạn 1991-2002

e. Thời kỳ được khống chế 2003 – hiện nay

Từ tháng 3/2003 đến nay không ghi nhận bệnh dịch hạch trên người, ca mắc gần nhất ghi nhận vào tháng 08 năm 2002 tại tỉnh Đắk Lắk. Giám sát dịch động vật tại các trọng điểm, từ tháng 4/2004 không còn phân lập được Yersinia pestis từ vật chủ và trung gian truyền bệnh, từ năm 2005 xét nghiệm huyết thanh động vật tìm kháng thể kháng Yersinia pestis (kháng thể kháng F1) đều cho kết quả âm tính.

Biểu đồ 4: Số mắc bệnh dịch hạch ở Việt Nam giai đoạn 1986 – 2012

Biểu đồ 5: Số chết bệnh dịch hạch ở Việt Nam giai đoạn 1986 – 2012

Sau hơn 1 thế kỷ bệnh dịch hạch xuất hiện và lưu hành ở Việt Nam, có thời kỳ bùng phát xen kẽ với những thời kỳ lắng dịu, đến nay mặc dù sau 12 năm không phát hiện một ca bệnh nào trên người cũng như chưa phát hiện mầm bệnh trên chuột và bọ chét. Tuy nhiên do cỡ mẫu giám sát trên động vật còn hạn chế, chưa cho phép kết luận dịch hạch trên các quần thể động vật là hoàn toàn chấm dứt.

Khánh Phương

Theo

Link gốc:

Bệnh dịch hạch là một căn bệnh do một loại vi khuẩn Yersinia pestis gây ra. Đây là oại vi khuẩn được truyền từ chuột sang người qua trung gian là bọ chét. Bọ chét và vật ký sinh trên cơ thể chuột, sẽ hút máu chuột rồi nhiễm bệnh, từ đó chúng nhảy sang ký sinh trên cơ thể con người và gây bệnh dịch hạch.

Người mắc bệnh dịch hạch có những biểu hiện chung đặc trưng là sốt, ớn lạnh, hạch mạch bị huyết sưng, nóng, đỏ đau. Dịch hạch ở thể phổi sẽ có biểu hiện là viêm phổi nặng và có khả năng lây nhiễm là khá cao.

Hiện tại bệnh dịch hạch đang được kiểm soát khá tốt, nhiều năm trở lại đây đã có rất ít các trường hợp người bệnh mắc dịch hạch.

Biểu hiện của bệnh dịch hạch ở các thể

Bệnh dịch hạch ở người có các thể bệnh bao gồm: thể hạch, thể nhiễm khuẩn huyết, thể phổi và thể màng não, thể bệnh thường gặp hơn cả là thể hạch (chiếm 94-98% tại Việt Nam).

Đường lây của bệnh

– Bọ chét sẽ hút máu động vật mang bệnh (như chuột, thỏ, nhím…) rồi cắn người.

– Người bị truyền trực tiếp vi khuẩn từ động vật nhiễm bệnh (bọ chét) qua da bị trầy xước hoặc bị động vật mang bệnh cào, cắn.

– Người bệnh hít trực tiếp vi khuẩn từ không khí.

Biểu hiện bệnh dịch hạch thể hạch

– Rét run, sốt cao trên 38 độ C.

– Nổi hạch ở bẹn, nách và cổ.

Bệnh dịch hạch thể phổi

Đây là thể đáng sợ nhất, tiến triển nhanh và nguy cơ lây lan cao. Bệnh nhân sẽ có các biểu hiện:

– Sốt cao, rét run, đau đầu, bị hoa mắt, chóng mặt, bứt rứt.

– Bệnh nhân sẽ thấy đau tức ngực, khó thở, thở nhanh nông sau khoảng 24 giờ sau.

– Ho có đờm nhầy và loãng, sau đặc dần, ho ra máu hoặc có nước bọt.

Bệnh dịch hạch thể nhiễm trùng huyết

Số bệnh nhân mắc thể bệnh này cao, chỉ đứng sau thể hạch với các biểu hiện sau:

– Sốt cao 40-41 độ C, rét run, đầu đau dữ dội, bị tiêu chảy và nôn mửa nhiều lần.

– Bệnh nhân hốt hoảng, vật vã, dễ bị kích động, nói sảng, thở nhanh nông…

Bệnh dịch hạch thể màng não

Các trường hợp ở thể này mắc thể này ít gặp, thường xuất hiện kèm sau thể hạch, thể nhiễm trùng huyết.

Tại Việt Nam, trên 10 năm trở lại đây thì không ghi nhận ca bệnh dịch hạch trên người, cũng không thấy có dịch lưu hành trên chuột và bọ chét. Tuy nhiên để phòng bệnh dịch hạch, Cục Y tế dự phòng và Bộ Y tế khuyến cáo người dân cần đảm bảo vệ sinh ăn uống, thực phẩm phải được che, đậy an toàn…, tránh tiếp xúc với chuột. Thường xuyên vệ sinh môi trường, cấu trúc nhà ở hợp lý, tránh chuột chui rúc và làm tổ.Thực hiện các biện pháp diệt chuột, bọ chét nhằm phá huỷ nơi sinh sản của chuột.

Khi thấy nhiều chuột chết bất thường thì cần phải khai báo ngay cho cơ quan y tế nơi gần nhất; khi đang xảy ra dịch ở chuột và ở người không diệt chuột và bọ chét. Khi có các biểu hiện nghi dịch hạch (sốt, nổi hạch…), người bệnh cần phải đến cơ sở y tế để được khám, tư vấn và điều trị kịp thời. Ở những địa phương có bệnh dịch hạch lưu hành hoặc những vùng có nguy cơ, cần phải thường xuyên theo dõi kết quả giám sát dịch tễ học dịch hạch để có thể chủ động phòng chống bệnh dịch.

Bệnh dịch hạch ở người là một căn bệnh khá nguy hiểm nhưng có thể chữa khỏi nếu phát hiện sớm và chữa bệnh đúng phương pháp. Bệnh dịch hạch thường xuất hiện trên động vật gặm nhấm mà phổ biến nhất là chuột, lây sang vật trung gian là bọ chét rồi lây nhiễm sang người.

TÌM HIỂU VỀ BỆNH DỊCH HẠCH Ở NGƯỜI

Dịch hạch là bệnh truyền nhiễm rất nguy hiểm do vi khuẩn yersinia pestis gây ra. Bệnh xuất phát chủ yếu từ động vật gặm nhấm như chuột, thỏ, nhím, … và lây sang người qua vật trung gian là bọ chét. Đây là bệnh rất nguy hiểm có tỷ lệ tử vong cao nếu không được phát hiện sớm và điều trị kịp thời. Công ty trừ mối Hoàn Mỹ cùng bạn tìm hiểu kỹ hơn về căn bệnh đáng sợ này.

Bọ chét hút máu động vật mang bệnh rồi cắn người

Người bị động vật mang bệnh cào, cắn hoặc tiếp xúc qua da bị trầy xước

Người hít trực tiếp vi khuẩn từ không khí

Có 4 thể dịch hạch: Thể hạch, thể phổi, thể màng não, thể nhiễm trùng huyết.

Vệ sinh môi trường, nhà cửa sạch sẽ. Nếu thấy xuất hiện chuột, hãy liên hệ các dịch vụ diệt chuột để loại bỏ chúng hiệu quả.

Đeo găng tay khi xử lý động vật chết để tránh tiếp xúc da với vi khuẩn dịch hạch

Thường xuyên tắm rửa cho thú cưng và sử dựng các loại thuốc diệt bọ chét để phòng tránh chúng. Nếu vật nuôi bị bệnh, cần liên hệ với các bác sĩ thú y để được khám chữa bệnh.

Khám và thông báo ngay cho cơ quan y tế khi có biểu hiện bệnh

ĐIỀU TRỊ BỆNH DỊCH HẠCH

Bệnh dịch hạch có các dấu hiệu báo trước mà phổ biến nhất chính là cơ thể nổi hạch gây đau đớn và có thể chẩn đoán dựa vào các xét nghiệm mẫu bệnh phẩm như máu hay dịch từ hạch bạch huyết. Bệnh có thể chữa được bằng các kháng sinh thông thường và sẵn có nếu phát hiện bệnh sớm và can thiệp kịp thời.

Dịch hạch là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây dịch do vi khuẩn yersinia pertis gây ra. Bệnh biểu hiện lâm sàng là tình trạng nhiễm trùng nhiễm độc kết hợp với viêm hạch bạch huyết, trường hợp nặng gây viêm phổi và nhiễm khuẩn huyết.

Bệnh gây dịch chủ yếu ở động vật hoang dã đặc biệt là loài gặm nhấm, chủ yếu ở chuột, bọ chét đốt chuột sau đó truyền sang người.

Tình hình bệnh:

Bệnh dịch hạch đã được biết đến từ lâu trong lịch sử loài người và đã từng gây ra ít nhất 3 vụ đại dịch lớn trên toàn cầu với nhiều trường hợp mắc và tử vong.

Đại dịch lần thứ nhất xảy ra và thế kỉ VI làm gần 100 triệu trường hợp tử vong, nặng nhất ở châu Á, châu Âu và Địa Trung Hải.

Đại dịch lần thứ hai xảy ra vào thế kỉ XIV đã làm chết 25 triệu người châu Âu và 40 triệu người chấu Á và châu Phi. Mất gần 100 năm sau mới hồi phục được dân số. Vụ dịch này kéo dài 3 thế kỉ và hoành hoành ở nhiều nước như Ý, Pháp, Anh, Nga.

Đại dịch lần thứ ba bắt đầu từ Hồng Kông năm 1894 và kéo dài đến thế kỉ XX.

Tình hình bệnh dịch ở Việt Nam:

Quá trình xâm nhập bệnh dịch hạch vào Việt Nam

Bệnh dịch hạch được ghi nhận đầu tiên ở Nha Trang từ Hồng Kông nhập vào bằng hệ thống đường thuye, khoảng tháng 6 – 11 năm 1898.

1906 bệnh xuất hiện ở Sài Gòn do tàu từ Quảng Đông và Hồng Kông mang vào.

Năm 1907 bệnh dịch hạch bắt đầu lan đến các tỉnh thành theo đường giao thông.

1962 – 1966 dịch hạch lan rộng ra 30 tỉnh miền Nam. Theo thống kê của viện Pasteur từ năm 1964 đến năm 1974 các tỉnh miền Nam có 31.313 người mắc bệnh và 1432 người chết vì dịch hạch.

Từ 1975 đến 1980 bệnh vẫn lưu hành ở các tỉnh phía Nam nhưng tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong giảm hơn so với trước.

ở miền Bắc: bệnh xuất hiện lẻ tẻ vào đầu thế kỉ XX.

1908 xảy ra dịch ở Hà Nội làm chết 80 người.

1909 dịch xảy ra ở Kỳ Lừa Đồng Đăng làm 109 người chết. Từ 1911 đến 1922 dịch lan ra ở nhiều tỉnh phía Bắc.

Từ 1923 đến 1977 không có trường hợp nào.

Sau giải phóng dịch lại xuất hiện ở miền Bắc.

Tháng 12/1977 dịch xảy ra ở nhà máy xay xát Hà Nội.

Tháng 4/1978 có 31 người mắc dịch.

Nguồn bệnh là loài gặm nhấm hoang dã, trong tự nhiên có khoảng 200 loài khác nhau như sóc, cầy, cáo… quan trong j nhất là các loài chuột (chuột cống, chuột đồng, chuột nhắt…). dịch hạch xảy ra gây tử vong hàng loạt cho loài chuột và thường gây dịch hạch ở người sau 7-18 ngày.

Là người đang mắc bệnh hoặc vừa khỏi bệnh dịch hạch.

Loài gặm nhấm hoang dại là vật chủ chính gây nên ở dịch thiên nhiên, chúng truyền bệnh cho nhau làm duy trì ỏ dịch thiên nhiên rồi từ đó truyền cho chuột đồng sang chuột nhà và gây bệnh cho người.

coppy ghi nguồn: http://drugsofcanada.com

link bài viết: dịch tễ học bệnh dịch hạch