Bạn đang xem bài viết Những Yếu Tố Làm Bệnh Lupus Ban Đỏ Nặng Thêm được cập nhật mới nhất trên website Zqnx.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
– Tránh nắng tối đa, tránh nóng, khi ra nắng phải che chắn cẩn thận, đội mũ rộng vành, mang khẩu trang, găng tay, dùng kem chống nắng… Tia cực tím của ánh sáng mặt trời đã được biết đến từ nhiều năm nay với hậu quả là có thể gây bùng phát bệnh lupus, hoặc làm cho tình trạng bệnh nặng hơn. – Hạn chế dùng một số thuốc như Hydralazine, Tetracycline, Hydantoin…– Phụ nữ khi có thai cũng có thể làm lupus ban đỏtrầm trọng thêm, do vậy, nên tránh mang thai. Nếu chị em vẫn có nhu cầu sinh con hoặc phát hiện lupus ban đỏ khi đang mang thai thì cần có sự theo dõi sát sao của bác sĩ. – Tránh nhiễm trùng, chấn thương.– Tránh stress: điều này khá khó khăn vì khi bị lupus ban đỏ, bệnh nhân đã rất căng thẳng.
Điều trị như thế nào?Việc điều trị phụ thuộc vào mức độ nặng hay nhẹ và thể bệnh. Ở những trường hợp nhẹ, bác sĩ thường dùng corticoid để điều trị. Bên cạnh đó, thuốc kháng viêm không steroid và thuốc kháng sốt rét cũng được coi là các thuốc điều trị cơ bản. Trong trường hợp lupus có tổn thương nặng hơn, cần cho bệnh nhân dùng corticoid liều cao trong thời gian ngắn, kết hợp với thuốc ức chế miễn dịch như cyclophosphamide hoặc azathioprine.
Để hỗ trợ điều trị, phòng ngừa lupus ban đỏ, việc sử dụng những sản phẩm thiên nhiên không gây tác dụng phụ, có thể dùng lâu dài đang trở thành xu hướng phổ biến hiện nay, dẫn đầu trong số đó là Kim Miễn Khang. Từ khi xuất hiện tại các nhà thuốc, Kim Miễn Khang đã đem lại tin vui cho rất nhiều bệnh nhân.
Chị Nguyễn Thị Chung (Gio Linh, Quảng Trị) bị lupus ban đỏ đã nhiều năm, với các triệu chứng như nổi ban hình cánh bướm hai bên má, sưng, đau hai khớp cổ chân, hai móng tai trỏ bị ăn mòn hết một nửa, chị uống nhiều loại thuốc nhưng bệnh tình không thuyên giảm. Qua báo chí, chị biết đến một bệnh nhân điều trị lupus ban đỏ bằng Kim Miễn Khang thành công, nên đã tìm hiểu và mua sản phẩm này về sử dụng. Chị cho biết: “Dùng hết 10 hộp, tôi thấy khác hẳn, da hết sạm, hết thâm đen, trắng dần, các móng tay bị ăn mòn trước kia đã bắt đầu mọc trở lại. Dùng 10 hộp tiếp theo, kết hợp với đơn thuốc tây, tôi thấy sức khỏe tốt hơn, người hết mệt mỏi, đi lại nhẹ nhàng, hoạt bát”.
Để hạn chế những yếu tố làm nặng thêm lupus ban đỏ, bệnh nhân cần uống Kim Miễn Khang thường xuyên, kết hợp với chế độ dinh dưỡng hợp lý, tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh sáng mặt trời…
Hà Thủy(Theo Đại đoàn kết – Ngày 15/6/2011)
Lupus Ban Đỏ Dạng Đĩa
Lupus ban đỏ dạng đĩa là bệnh tự miễn chủ yếu gây tổn thương ngoài da. Triệu chứng của bệnh ít khi gây ngứa ngáy nhưng thường dai dẳng, diễn tiến theo đợt và dễ tái phát. Lupus ban đỏ nói chung và lupus ban đỏ dạng đĩa nói riêng đều không thể chữa trị hoàn toàn. Việc sử dụng thuốc và áp dụng các biện pháp chăm sóc chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa sự xuất hiện của các tổn thương mới.
Lupus ban đỏ dạng đĩa là gì?
Lupus ban đỏ dạng đĩa (Discoid Lupus Erythematosus) là một thể của bệnh lupus ban đỏ, bên cạnh lupus ban đỏ hệ thống. Lupus ban đỏ dạng đĩa là bệnh tự miễn chủ yếu chỉ gây tổn thương ở da nên khá lành tính và có thể kiểm soát thông qua chế độ chăm sóc, điều trị đúng cách.
Tổn thương da do lupus ban đỏ hệ thống xảy ra khi hệ miễn dịch tạo ra kháng nguyên tấn công vào các mô da khỏe mạnh. Tình trạng này có thể nghiêm trọng hơn khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, một số yếu tố môi trường và nồng độ nội tiết tố bất ổn.
Nguyên nhân gây lupus ban đỏ dạng đĩa
Nguyên nhân chính xác gây ra bệnh lupus ban đỏ dạng đĩa cẫn chưa được xác định. Tuy nhiên sau khi sinh thiết da và tìm hiểu cơ chế bệnh, các nhà khoa học cho biết đây là chứng bệnh tự miễn – xảy ra khi hệ miễn dịch tự tạo ra kháng nguyên nhằm đối kháng với các mô da khỏe mạnh.
Phần lớn người mắc bệnh lý này đều bắt nguồn từ yếu tố di truyền. Sau đó, các tác nhân từ môi trường và một số yếu tố nội sinh có thể kích hoạt triệu chứng bùng phát.
Theo thống kê, bệnh lupus ban đỏ dạng đĩa thường xảy ra ở những nhóm đối tượng sau:
Người Mỹ gốc Phi
Người trong độ tuổi từ 25 – 50
Nữ giới
Tiền sử gia đình mắc bệnh lupus ban đỏ hoặc các bệnh tự miễn khác
Các yếu tố kích thích triệu chứng của bệnh bùng phát:
Tiếp xúc với ánh nắng có cường độ mạnh
Stress, căng thẳng thần kinh
Sức khỏe và thần kinh suy nhược
Mất ngủ kéo dài
Rối loạn nội tiết tố
Sinh sống trong môi trường ô nhiễm
Dấu hiệu nhận biết & Đặc điểm của bệnh
1. Triệu chứng nhận biết
Tổn thương da do lupus dạng đĩa có thể xuất hiện ở bất cứ vị trí nào trên cơ thể. Tuy nhiên trên thực tế, thương tổn xảy ra chủ yếu ở lòng bàn chân, cổ, ngực, lòng bàn tay, mặt,…
Các triệu chứng nhận biết bệnh lupus ban đỏ dạng đĩa, bao gồm:
Xuất hiện các phát ban da có màu hồng nhạt đến màu đỏ và có hình tròn rất đặc trưng
Tổn thương da có các vảy dày trên bề mặt và hơi có dầu
Ban da có gờ cao hơn so với những vùng da xung quanh
Ngoài viền có các vảy sừng dính chặt
Tổn thương da có thể gây phồng rộp, đặc biệt là ở các đầu ngón tay và quanh khuỷu tay
Sau khi bong vảy, da có xu hướng mỏng, màu sắc tối hoặc sáng hơn vùng da xung quanh
Nếu xuất hiện ở vùng da đầu, nang tóc có thể bị tổn thương và dẫn đến chứng rụng tóc nhiều
Móng tay giòn, cong và biến dạng
Thông thường, tổn thương da do bệnh lý này thường không gây ngứa. Tuy nhiên ở một số trường hợp, da có thể bị ngứa ngáy nhẹ trong một thời gian ngắn.
2. Đặc điểm của bệnh
Tổn thương da do lupus dạng đĩa thường khởi phát và diễn tiến theo từng đợt. Nếu được điều trị và chăm sóc đúng cách, triệu chứng có thể thuyên giảm mà không để lại biến chứng.
Tuy nhiên tổn thương da có khả năng bùng phát mạnh khi có các yếu tố kích thích. Vì vậy bên cạnh việc điều trị, bạn cần chủ động thực hiện các biện pháp nhằm kiểm soát triệu chứng và phòng ngừa tái phát.
Hình ảnh lupus ban đỏ dạng đĩa
Lupus ban đỏ dạng đĩa có nguy hiểm không?
Lupus ban đỏ dạng đĩa được đánh giá là bệnh tự miễn có mức độ nhẹ và gần như không ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Hơn nữa, tổn thương da do bệnh lý này cũng không gây ngứa ngáy, khó chịu nên rất ít trường hợp có tổn thương thứ phát và nhiễm trùng.
Tuy nhiên nếu tổn thương do lupus ban đỏ dạng đĩa xảy ra quá nhiều lần, vùng da này có khả năng bị đổi màu vĩnh viễn, hình thành sẹo hoặc thậm chí làm tăng nguy hói đầu.
Bên cạnh đó theo thống kê, có khoảng 5% bệnh nhân bị lupus ban đỏ dạng đĩa có thể phát triển thành lupus ban đỏ hệ thống. Khác với lupus dạng đĩa, lupus hệ thống không chỉ gây tổn thương da mà còn gây ảnh hưởng đến các cơ quan nội tạng và có nguy cơ tử vong rất cao.
Chính vì vậy, bệnh nhân bị lupus dạng đĩa nên chủ động điều trị và phòng ngừa nhằm giảm tổn thương da, ngăn ngừa biến chứng và hạn chế tiến triển của bệnh.
Chẩn đoán và điều trị lupus ban đỏ dạng đĩa
Trước khi tiến hành các biện pháp điều trị, bạn buộc phải thực hiện các xét nghiệm nhằm chẩn đoán bệnh sau:
1. Chẩn đoán
Chẩn đoán lupus ban đỏ dạng đĩa bao gồm quan sát biểu hiện thực thể và xét nghiệm cận lâm sàng. Sau khi quan sát tổn thương da và loại trừ nguy cơ mắc bệnh lupus hệ thống, bác sĩ có thể đề nghị bạn thực hiện các xét nghiệm sau:
Sinh thiết da: Sinh thiết da ở bệnh nhân lupus dạng đĩa sẽ nhận thấy có xuất hiện kháng nguyên IgE.
Xét nghiệm máu: Trong trường hợp không nhận thấy IgE trong da, bác sĩ có thể xét nghiệm máu nhằm tìm kháng nguyên trong huyết thanh.
2. Điều trị
Lupus ban đỏ nói chung và lupus ban đỏ dạng đĩa nói riêng đều không thể chữa trị hoàn toàn. Việc sử dụng thuốc và áp dụng các biện pháp chăm sóc chỉ có tác dụng hỗ trợ làm giảm triệu chứng, ngăn ngừa sự xuất hiện của các tổn thương mới, tăng sức đề kháng cho da và hạn chế thâm sẹo.
Các loại thuốc thường được dùng trong điều trị lupus ban đỏ dạng đĩa:
Thuốc bôi chứa corticoid: Nhóm thuốc này có tác dụng chống viêm và hạn chế tổn thương da lan rộng. Tuy nhiên sử dụng corticoid có thể gây dày sừng nang lông, mỏng da, tăng nguy cơ nhiễm trùng,…
Thuốc ức chế calcineurin tại chỗ: Với những trường hợp gặp phải tác dụng phụ khi sử dụng thuốc bôi chứa corticoid, bác sĩ có thể kê toa thuốc ức chế calcineurin như thuốc mỡ Tacrolimus và Kem Pimecrolimus. Nhóm thuốc này ức chế miễn dịch tại chỗ nhằm làm giảm tổn thương da và ngăn ngừa tổn thương lan rộng. Tuy nhiên sử dụng thuốc ức chế calcineurin trong thời gian dài có thể làm tăng nguy cơ ung thư da.
Tiêm corticosteroid: Trong trường hợp tổn thương da xảy ra trên diện rộng, bác sĩ có thể đề nghị tiêm corticosteroid (Prednisolon) để giảm viêm và kiểm soát triệu chứng.
Thuốc chống sốt rét: Ngoài ra bác sĩ cũng có thể kê toa thuốc chống sốt rét như Chloroquine, Hydroxychloroquine và Quinacrine để kiểm soát các triệu chứng của bệnh. Tuy nhiên nhóm thuốc này có thể gây ra các vấn đề về thị lực.
Các loại thuốc khác: Trong một số trường hợp đáp ứng kém, bác sĩ có thể chỉ định một số loại thuốc có hiệu lực mạnh hơn như Methotrexate, Dapsone, Mycophenolate, Isotretinoin,…
Các biện pháp chăm sóc và phòng ngừa tái phát
Sử dụng thuốc chỉ có tác dụng làm giảm triệu chứng và ngăn ngừa tổn thương da lan rộng. Do đó bạn nên thực hiện đồng thời với các biện pháp chăm sóc nhằm tăng tác dụng điều trị và hạn chế tần suất dùng thuốc. Bởi lạm dụng thuốc trong một thời gian dài có thể gây ra các rủi ro và biến chứng nặng nề.
Các biện pháp chăm sóc và ngăn ngừa tái phát cho bệnh nhân lupus ban đỏ dạng đĩa, bao gồm:
Ánh nắng mặt trời là yếu tố chủ yếu gây bùng phát tổn thương da. Vì vậy bạn nên tránh tiếp xúc trực tiếp với ánh nắng – đặc biệt là trong thời gian ánh nắng có cường độ mạnh.
Luôn luôn sử dụng kem chống nắng có SPF từ 50 trở lên để bảo vệ da khỏi ảnh hưởng của tia UV.
Nên sử dụng dù, nón và áo khoác khi phải di chuyển và hoạt động dưới trời nắng.
Cần thông báo với dược sĩ về tình trạng sức khỏe trước khi sử dụng bất cứ loại thuốc nào. Việc sử dụng thuốc lợi tiểu, thuốc kháng sinh,… có thể khiến da nhạy cảm hơn với ánh nắng và tăng nguy cơ bùng phát bệnh.
Tránh hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc lá thụ động.
Nên sử dụng kem dưỡng ẩm dịu nhẹ thường xuyên để tăng cường sức đề kháng cho da. Bên cạnh đó, bạn cần hạn chế trang điểm khi không cần thiết.
Lupus ban đỏ dạng đĩa là bệnh da liễu xảy ra do hoạt động rối loạn của hệ miễn dịch. Mặc dù không có khả năng điều trị dứt điểm nhưng bạn có thể kiểm soát triệu chứng và tiến triển của bệnh nếu có biện pháp chăm sóc và điều trị đúng cách. Tuy nhiên trong trường hợp chủ quan, tổn thương da có thể lan tỏa rộng, gây sẹo thâm, rụng tóc vĩnh viễn và tăng nguy cơ tiến triển thành lupus ban đỏ hệ thống.
Những Tổn Thương Do Bệnh Lupus Ban Đỏ Gây Ra
Tổn thương da
Nếu như tổn thương hình cánh bướm ở mũi là đặc trưng cho hầu hết những bệnh nhân bị bệnh lupus. Thật ra nó chỉ xuất hiện trong một số ít các trường hợp bị bệnh lupus. Hồng ban cánh bướm ở mũi màu đỏ hồng, gồ lên mặt da, nặng lên khi ra ánh sáng mặt trời. Hồng ban không chỉ ảnh hưởng ở mặt mà còn ở những phần da khác của cơ thể, đặc biệt là ngón tay. Một số tổn thương da hình bóng nước xuất hiện rồi biến mất. Da đầu cũng có thể là ví trí tổn thương của lupus( rụng tóc thành vùng). Ngòai những tổn thương này, còn có 3 loại sang thương khác:
* Lupus dạng đĩa
* Lupus hồng ban bán cấp , thường ở khớp, cổ và cánh tay. Hồng ban này thường thấy ở những người mang kháng thể kháng Ro/SSA. Những tổn thương này rất nhạy cảm với tia cực tím, đáp ứng tốt với điều trị bằng thuốc kháng sốt rét.
* Tổn thương hình lưới : đó là tổn thương dạng bông xuất hiện ở mu bàn tay, chi dưới, đặc biệt gặp ở xương bánh chè(đầu gối). Dấu hiện này khá thường gặp ở những bệnh nhân có hội chứng kháng phospholipide. Da là một trong những cơ quan dễ bị tổn thương nhất. Mặc dù vậy, sinh thiết da hiếm khi dùng để chẩn đoán, vì xét nghiệm máu đặc hiệu hơn nhiều.
Tổn thương khớp
Đau khớp là một đặc tính rất thường gặp của bệnh lupus. Đa số bệnh nhân, tiến triển của bệnh khớp không giống như viêm đa khớp dạng thấp, nghĩa là nó không làm tổn thương sụn và bào mòn xương. Tuy nhiên, đau khớp ít gặp trong giai đọan cấp, có thể rất nặng làm người bệnh không thể đi đứng được trong nhiều ngày. Một số bệnh nhân bị lupus bị bệnh khớp đặc biệt, gọi là bệnh khớp Jaccoud, trong bệnh này cả khớp và dây chằng đều bị. Các ngón tay bị gấp nhẹ. Người bệnh rất khó đối các ngón tay, khó gập các ngón vào lòng bàn tay. Ngón cái thường dạng quá mức. Hơn nữa, người bệnh có thể đau cơ nhiều. Cuối cùng, có thể đứt gân Achille, biến chứng này dễ xảy ra khi dùng corticoid kéo dài.
Tổn thương thận
Thận là mục tiêu nhắm đến trong bệnh lupus ban đỏ rãi rác, bệnh tiến triển rất lâu trong nhiều năm và không triệu chứng. Chỉ có phân tích kỹ và đặc biệt nước tiểu mới giúp chẩn đoán được. Vì vậy chủ yếu là nên đánh giá thường xuyên chức năng thận cũng như huyết áp. Dấu hiệu sớm nhất thường gặp của viêm thận là tiểu ra proteine. Thận là một hệ thống lọc phức tạp, bình thường nó giữ protein lại trong máu không cho thóat qua nước tiểu. Nếu như cầu thận bị tổn thương, protein sẽ thóat ra và vào trong nước tiểu, đặc biệt là albumine.
Do đó, điều quan trọng là phải đánh giá thường xuyên xem có hay không có albumine trong nước tiểu bằng que nhúng. Nhiều bệnh nhân tự theo dõi ở nhà bằng que nhúng để phát hiện albumine trong nước tiểu. Dấu hiệu thứ hai của bệnh thận là tiểu máu, nghĩa là có hồng cầu trong nước tiểu. Thường phát hiện bằng xét nghiệm nước tiểu qua kính hiển vi, phải làm thường xuyên, nước tiểu được lấy khi đói giúp cho cô đặc hơn. Thứ ba là, bệnh thận cũng có thể được phát hiện bằng biến chứng của tăng huyết áp. Vì vậy bạn nên kiểm tra và theo dõi huyết áp thường xuyên.
Nếu như xét nghiệm nước tiểu nghi ngờ có tổn thương thận, theo kinh điển thì nên sinh thiết thận bằng kim sau khi gây tê tại chỗ. Mẫu bệnh phẩm được quan sát dưới kính hiển vi để xác định mức độ viêm của thận. Ngày nay, người ta xem bệnh thận là một biến chứng cực kỳ nặng trong bệnh lupus ban đỏ rải rác. Với phát hiện sớm, điều trị sẽ khả quan hơn. Vì vậy, điều trị thích hợp rất có hiệu quả. Chỉ có 5 đến 10 % bệnh nhân bị lupus có tổn thương thận cần lọc thận hay thậm chí ghép thận.
Tổn thương mạch máu
Viêm các mạch máu nhỏ(động mạch và tĩnh mạch) là một đặc tính chủ yếu của bệnh lupus. Theo ngôn ngữ y khoa, người ta gọi là viêm mạch máu. Thường hiện tượng này xuất hiện ở đầu chi và ở khủyu. Hiếm hơn là các mạch máu bên trong, đường kính lớn hơn cũng bị ảnh hưởng. Đôi khi mạch máu đáy mắt cũng bị, có màu đỏ hình bó đuốc. Cuối cùng một số bệnh nhân bị lupus có tình trạng tăng đông máu do sự có mặt của kháng thể kháng phospholipides
Tổn thương tim và phổi
Ngoại tâm mạc và màng phổi có thể bị tổn thương viêm trong đợt bùng phát cấp tính của bệnh. Trong trường hợp viêm màng ngoài tim hoặc tràn dịch màng ngòai tim, người bệnh có triệu chứng đau ngực, tăng lên khi hít thở sâu. Thường thì biến chứng này đáp ứng nhanh chóng với điều trị bằng glucocorticoïdes. Mặt khác, bệnh nhân bị lupus ban đỏ cấp tính rải rác dễ bị nhiễm trùng phổi hơn do dùng thuốc ức chế miễn dịch, làm giảm khả năng đề kháng của cơ thể. Viêm phổi biểu hiện triệu chứng là ho có đàm, sốt, khó thở. Cuối cùng, một biến chứng nặng nhất của bệnh lupus là thuyên tắc phổi, thường gặp ở những bệnh nhân trong máu có kháng thể kháng phospholipides. Lâm sàng của thuyên tắc phổi là đau ngực, khó thở cấp tính, ho khạc ra máu. Điều trị thuyên tắc phổi là nhập viện và dùng thuốc kháng đông.
Tổn thương mắt
Khô mắt rất thường gặp. Nhiều trường hợp có kèm theo khô miệng, gọi chung là hội chứng Sjögren. Thông thường, người bệnh không hiểu rằng việc bài tiết nước mắt không đủ. Cần phải khám mắt thường xuyên ở người bị bệnh lupus, vì đó là một trong những nơi hiếm của cơ thể mà mạch máu có thể được quan sát một cách trực tiếp. nhờ vào dụng cụ soi mắt. Các loại thuốc corticoid dùng trong bệnh lupus có thể gây đục thủy tinh thể, thuốc chống sốt rét gây lắng đọng ở giác mạc và võng mạc…
Đa số bệnh nhân, những triệu chứng này đáp ứng tốt với điều trị. Nhất là dùng glucocorticoïdes, các thuốc ức chế miễn dịch khác và thuốc chống động kinh. Ở đa số bệnh nhân khi bệnh vẫn được kiểm sóat, thì nguy cơ tái phát vẫn có thể xảy ra. Những biểu hiện về thần kinh tâm thần của bệnh lupus chỉ được nhận biết mới đây. Nhiều bệnh nhân bị lupus mắc chứng trầm cảm nặng cần phải nhập viện điều trị. Một số bệnh nhân sợ khoảng không hoặc sợ phòng kín. Một số bệnh nhân bị ảo giác như ảo thanh, ảo thị. Một số hiếm trường hợp, bệnh nhân có thể bị tâm thần phân liệt. Người ta chỉ có thể khẳng định rằng những biểu hiện này cũng có thể nặng, đáp ứng tốt với điều trị nội khoa.
Tổn thương các cơ quan khác
Hạch và lách có thể bị phì đại, đặc biệt là trong giai đoạn cấp của bệnh. Rất thường bị chẩn đóan là ” tăng đơn nhân nhiễm khuẩn ” ở giai đoạn này trước khi phát hiện kháng thể kháng nhân. Điều lạ là gan hiếm khi bị ảnh hưởng trong bệnh lupus. Vì vậy vàng da trong bệnh lupus không thể coi như hậu quả của bệnh này. Tất cả những yếu tố trong máu ( hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu) đều có thể bị ảnh hưởng và giảm.
Nguồn: Y Dược 365 (TH)
Lupus Ban Đỏ Hệ Thống (Sle)
Lupus ban đỏ hệ thống (SLE) là một bệnh lý viêm tự miễn mạn tính có biểu hiện bệnh ở nhiều hệ cơ quan, xảy ra chủ yếu ở phụ nữ trẻ tuổi. Các biểu hiện thông thường có thể bao gồm đau khớp, hội chứng Raynaud, ban gò má và các ban khác, viêm màng phổi và viêm màng ngoài tim, tổn thương thận hoặc thần kinh trung ương, giảm các dòng tế bào máu. Chẩn đoán dựa trên các tiêu chuẩn lâm sàng và huyết thanh học. Điều trị bệnh ở thể nặng, đang tiến triển, hoạt động cần phải dùng corticosteroid và đôi khi là ác thuốc ức chế miễn dịch.
Triệu chứng và Dấu hiệu
Các tổn thương da bao gồm ban đỏ cánh bướm ở gò má (ban phẳng hoặc sần) làm mất rãnh mũi má. Sự vắng mặt của nốt sẩn và mụn mủ giúp phân biệt SLE với trứng cá đỏ. Một dạng ban đỏ khác, là các nốt phẳng hoặc sẩn có thể gặp ở nhiều nơi trên cơ thể, bao gồm các vùng tiếp xúc với ánh nắng của mặt và cổ, ngực trên và khuỷu tay. Hiếm khi gặp phồng rộp da và loét da, mặt dù hay gặp các vết loét tái phát ở niêm mạc ( đặc biệt ở vùng trung tâm của vòm miệng, gần vùng nối giữa vòm cứng và vòm mềm, niêm mạc má và lợi, và vách mũi trước), đôi khi được gọi là biểu hiện niêm mạc của bệnh luput; các tổn thương này đôi lúc giống với hoại tử biểu bì do nhiễm độc.
Rụng tác lan tỏa hoay từng mảng hay gặp ở giai đoạn hoạt động của SLE. Viêm mô mỡ có thể gây nên những nốt tổn thương dưới da (đôi khi gọi là viêm mô mỡ của bệnh luput). Các tổhan thương da của viêm mạch thường có các ban đỏ lấm chấm ở bàn tay và các ngón tay, ban đỏ quanh móng tay, hoại tử nếp gấp móng, mày đay và ban xuất huyết có thể sờ thấy được. Ban xuất huyết có thể xuất hiện thứ phát sau hạ tiểu cầu. Mẫn cảm với ánh sáng gặp ở một số bệnh nhân.
Lupus ban đỏ tumidus có đặc điểm là các mảng lớn màu hồng không để lại sẹo và/hoặc các nốt sần, đôi khi là các ban vòng ở các vùng tiếp xúc với ảnh sáng.
Bệnh lupus Chilblain có đặc điểm là các nốt đau, có màu đỏ tươi tới màu đỏ sẫm ở ngón tay, ngón chân, mũi, tai xuất hiện khi thời tiết lạnh. Một số bệnh nhân SLE có mảng liken phẳng.
Các biểu hiện sản khoa bao gồm mất thai ở giai sớm và muộn. Ở bệnh nhân có kháng thể kháng phospholipid, nguy cơ sảy thai tái phát tăng lên. Mang thai có thể thành công (xem Lupus ban đỏ hệ thống khi mang thai), đặc biệt là sau 6 đến 12 tháng lui bệnh, nhưng thường có các đợt cấp trong quá trình mang thai và giai đoạn sau sinh. Nên bắt đầu mang thai khi đạt được lui bệnh. Trong thời kỳ mang thai, bệnh nhân cần được theo dõi chặt chẽ các dấu hiệu về đợt cấp hoặc các triệu chứng huyết khối và được theo dõi bởi đội ngũ bác sỹ nhiều chuyên khoa bao gồm cả bác sỹ sản khoa chuyên khoa sâu về thai nghén có nguy cơ cao. Phụ nữ có kháng thể SSA dương tính nên có siêu âm tuần thai ở tuần 18 và tuần 26 để đánh block tim bẩm sinh.
Các biểu hiện huyết học bao gồm thiếu máu (tan máu tự miễn), giảm bạch cầu (thường là giảm bạch cầu lympho, với < 1500 tế bào /μL) và giảm tiểu cầu (đôi khi gặp tình trạng giảm tiểu cầu giảm tự miễn nguy hiểm). Huyết khối động mạch hay tĩnh mạch tái phát, giảm tiểu cầu và có nguy cơ cao xảy ra các biến chứng sản khoa ở bệnh nhân có kháng thể kháng phospholipid. Huyết khối có thể gây nên nhiều biến chứng của SLE, bao gồm các biến chứng sản khoa. Hội chứng kích hoạt đại thực bào có thể xảy ra.
Biểu hiện của đường tiêu hóa có thể do viêm mạch ở ruột hoặc giảm nhu động ruột. Ngoài ra, viêm tụy có thể là một triệu chứng của SLE hoặc là hậu quả của điều trị corticosteroid liều cao hoặc azathioprine. Các biểu hiện có thể bao gồm đau bụng do viêm huyết thanh, buồn nôn, nôn mửa, biểu hiện thủng ruột, và giả tắc ruột. SLE hiếm khi gây ra tổn thương ở nhu mô gan.
Xét nghiệm giúp phân biệt SLE từ các bệnh mô liên kết khác. Xét nghiệm thường quy bao gồm:
Hầu hết các bác sĩ lâm sàng đều dựa vào tiêu chuẩn chẩn đoán SLE của Hội thấp khớp học Hoa Kỳ. Tuy nhiên, các tiêu chuẩn của Hiệp hội các trung tâm lâm sàng quốc tế về bệnh Luput hệ thống (SLICC), do một nhóm chuyên gia về SLE xây dựng, hiện tại hay được sử dụng hơn.( 1). Việc chẩn đoán SLE theo các tiêu chuẩn của SLICC yêu cầu một trong hai điều sau:
Tiêu chuẩn SLICC để chẩn đoán SLE *
Giảm tiểu cầu (<100.000 / mm 3) trong ít nhất một mẫu xét nghiệm khi không có các nguyên nhân khác được biết đến như thuốc, huyết áp kịch phát, và ban xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối
Kháng thể Antiphospholipid dương tính khi:
Kết quả xét nghiệm dương tính khi yếu tố chống đông lupus dương tính
Kết quả dương tính giả khi làm test huyết thanh giang mai
Tăng nồng độ kháng thể kháng cardiolipin (loại IgA, IgG hoắc IgM) mức độ trung bình hoặc cao.
Kết quả xét nghiệm dương tính với kháng beta 2-glycoprotein I (IgA, IgG, hoặc IgM)
* Để chẩn đoán phải đạt ít nhất 4 trong số 17 tiêu chí, bao gồm ít nhất 1 tiêu chí lâm sàng và 1 tiêu chí miễn dịch hoặc viêm thận lupus đã được chứng minh bằng sinh thiết.
Được điều chỉnh từ Petri M, Orbai AM, Alarcón GS, et al: Xây dựng và xác nhận Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh Lupus ban đỏ hệ thống của Hiệp hội quốc tế các trung tâm lâm sàng về bệnh Luput ban đỏ. Viêm khớp 64(8):2677-2686, 2012.
Các xét nghiệm khác giúp theo dõi mức độ nặng của bệnh và định hướng điều trị. Nồng độ bổ thể trong huyết thanh (C3, C4) thường giảm khi bệnh ở giai đoạn hoạt động và thường thấp nhất ở bệnh nhân viêm thận hoạt động. Máu lắng tăng trong giai đoạn hoạt động của bệnh. Nồng độ protein phản ứng C không phải luôn tăng cao.
1. Petri M, Orbai AM, Alarcón GS, et al: Xây dựng và xác nhận Tiêu chuẩn chẩn đoán bệnh Lupus ban đỏ hệ thống của Hiệp hội quốc tế các trung tâm lâm sàng về bệnh Luput ban đỏ. Viêm khớp 64(8):2677-2686, 2012. doi: 10.1002 / art.34473.
Hydroxychloroquine cho tất cả các bệnh nhân bị SLE
Để điều trị đơn giản, SLE nên được phân loại là nhẹ (ví dụ như sốt, viêm khớp, viêm màng ngoài tim, nhức đầu, phát ban) hoặc nặng (ví dụ như chứng thiếu máu tan máu, xuất huyết giảm tiểu cầu huyết khối, tràn dịch màng phổi và màng ngoài tim, suy thận nặng, viêm mạch cấp tính ở chi hoặc đường tiêu hóa, tổn thương thần kinh trung ương, chảy máu phế nang lan tỏa).
Thuốc chống sốt rét hydroxychloroquine được chỉ định cho tất cả các bệnh nhân bị SLE ở bất kỳ mức độ nặng nào của bệnh vì thuốc làm giảm đợt cấp và giảm nguy cơ tử vong của bệnh ( 1); tuy nhiên, hydroxychloroquine không được sử dụng ở bệnh nhân Thiếu G6PD bởi vì nó có thể gây tan huyết.
Điều trị bao gồm các phác đồ kiểm soát biểu hiện nặng cấp tính, sau đó là phác đồ duy trì. Corticosteroids là thuốc điều trị đầu tiên. Kết hợp prednisone và các thuốc ức chế miễn dịch khác thường được sử dụng trong lupus có tổn thương thần kinh trung ương nặng, hoạt động, viêm thanh mạc tái phát, viêm mạch, tổn thương da không đáp ứng với hydroxychloroquine, chảy máu phế nang lan tỏa, triệu chứng tim hoặc viêm thận luput hoạt động.
Các biến chứng với các bằng chứng mạnh nhất cho viêm thận luput. Methylprednisolone 1 g bằng cách truyền tĩnh mạch chậm (1 giờ) trong 3 ngày thường là điều trị ban đầu. Sau đó, uống duy trì prednisone liều 40 đến 60 mg một lần / ngày, nhưng liều có thể thay đổi theo biểu hiện của SLE. Cyclophosphamide hoặc mycophenolate mofetil (đặc biệt là ở người da đen) thường được chỉ định. Khi bị tổn thương thận nặng, cyclophosphamide thường được chỉ định truyền tĩnh mạch ngắt quãng thay vì uống hàng ngày, ví dụ truyền với liều khoảng 500mg-1g/ m 2 (kết hợp với mesna và dịch để ngăn ngừa viêm bàng quang do thuốc) hàng tháng trong vòng 6 tháng và sau đó là 3 lần trong 18 tháng (tần suất ít hơn nếu có độc tính về thận hoặc máu-xem Bảng: Quy trình truyền tĩnh mạch Cyclophosphamide và Mesna ).
Quy trình truyền tĩnh mạch Cyclophosphamide và Mesna
Giám sát liên tục sự dung nạp thuocs trong toàn bộ quy trình truyền.
1. Sử dụng 50 mL dung dịch muối sinh lý bình thường, trộn 10mg ondansetron và 10mg dexamethasone 10 mg và truyền tĩnh mạch trong 10 đến 30 phút.
2. Sử dụng 250 mL dung dịch muối sinh lý bình thường, trộn với 250-500 mg mesna (dùng để kết hợp acrolein, chất chuyển hoá của cyclophosphamide gây kích thích bàng quang) và pha thêm 500-1000 mL dung dịch muối sinh lý để truyền trước khi truyền cyclophosphamide.
3. Dùng 250 mL dung dịch muối sinh lý , trộn với cyclophosphamide liều 500-1000 mg / m 2 và truyền qua 1 h.
4. Dùng 250 mL dung dịch muối sinh lý bình thường, trộn với mesna 250-500 mg và tiêm liều thứ hai mesna. Tổng liều mesna sử dụng nên bằng với tổng liều cyclophosphamide . Bệnh nhân nên được khuyến khích uống nhiều nước và để bàng quang trống rỗng mỗi 2 giờ. Bệnh nhân phải uống ondansetron 8 mg vào sáng hôm sau.
Trong lupus có tổn thương thần kinh trung ương, khuyến cáo điều trị dựa vào giai đoạn. và thường dùng cyclophosphamide hoặc IV rituximab.
Đối với giảm tiểu cầu kháng thuốc, truyền tĩnh mạch IgG 400 mg / kg một lần / ngày trong 5 ngày liên tiếp có thể có hiệu quả, đặc biệt nếu không được dùng corticosteroid liều cao (ví dụ như ở bệnh nhân bị nhiễm trùng hoạt động).
Bệnh nhân có bệnh thận giai đoạn cuối có thể được chỉ định ghép thận, một liệu pháp thay thế chạy thận, với tỷ lệ thành công cao, đặc biệt nếu bệnh đã được thuyên giảm.
Cải thiện mức độ nặng của SLE thường đạt được sau 4 đến 12 tuần điều trị. Huyết khối hoặc tắc mạch não, mạch phổi hay mạch tạng thường cần phải điều tị bằng heparin ngắn ngày và điều trị kéo dài hơn với warfarin. Nếu chẩn đoán hội chứng chống phospholipid, thường phải điều trị cả đời. Mục tiêu INR thường là 2 đến 3.
Phụ nữ mang thai nên duy trì hydroxychloroquine trong suốt thai kỳ, và aspirin liều thấp cũng được khuyến cáo. Khi có biểu hiện lâm sàng của hội chứng kháng phospholipid, như có huyết khối trước đó, nên dùng liệu pháp chống đông máu với heparin trọng lượng phân tử thấp hoặc không phân đoạn. Nếu phụ nữ có thai có kháng thể kháng phospholipid dương tính và bị thai lưu hoặc sẩy thai ở 2 tháng đầu, có thể dự phòng bằng heparin trọng lượng phân tử thấp hoặc không phân đoạn trong suốt thai kỳ và 6 tuần sau sinh. Khi bệnh nhân có huyết thanh dương tính nhưng trước đó không có các biến chứng sản khoa hay huyết khối, các khuyến cáo dùng thuốc chống đông thường ít rõ ràng. Sự kết hợp điều trị và theo dõi của các bác sỹ thuộc 3 chuyên khoa: huyết học, sản và khớp là rất quan trọng ở những bệnh nhân này.
1. Alarcón GS, McGwin G, Bertoli AM, et al: Ảnh hưởng của hydroxychloroquine đến sự sống còn của bệnh nhân lupus ban đỏ hệ thống: Số liệu từ LUMINA, một nghiên cứu đa trung tâm Hoa Kỳ (LUMINA L). Ann Rheum Dis 66(9):1168-1172, 2007. doi: 10.1136 / ard.2006.068676.
Điều trị tất cả các bệnh nhân bằng hydroxychloroquine hoặc thuốc sốt rét khác và, đối với bệnh nhẹ, dùng NSAIDs nếu cần.
Sử dụng corticosteroids cho SLE mức độ hoạt động vừa hoặc nặng và dùng thuốc ức chế miễn dịch cho viêm thận lupus hoạt động, lupus trung ương, biểu hienj da không đáp ứng với hydroxychloroquine, xuất huyết phế nang lan tỏa, viêm mạch, viêm thanh mạc tái phát, hoặc tổn thương tim.
DLE, đôi khi còn được gọi là lupus đỏ da mãn tính, có các thay đổi ở da như là một triệu chứng của luput nhưng không có tổn thương hệ thống khác. Các tổn thương da bắt đầu như những mảng hồng ban và tiến triển thành các sẹo teo da. Tổn thương tập trung thành từng mảng ở những vùng da tiếp xúc với ánh sáng như mặt, da đầu và tai. Nếu không điều trị, tổn thương lan rộng và phát triển tới vùng trung tâm thân mình gây teo da và sẹo. Có thể có rụng tóc lan tỏa. Tổn thương niêm mạc có thể nổi bật, đặc biệt là trong miệng. Đôi khi các tổn thương có thể phì đại và có thể giống với liken phẳng (gọi là lupus khổng lồ).
Bệnh nhân có ban dạng đĩa điển hình nên được làm thêm các xét nghiệm về bệnh SLE. Kháng thể kháng dsDNA hầu như âm tính trong DLE. Mặc dù nó không có khác biệt DLE với SLE, nhưng sinh thiết có thể loại trừ các rối loạn khác (ví dụ, u lymphoma hoặc sarcoidosis). Sinh thiết ở bờ các tổn thương da hoạt động.
Điều trị sớm DLE có thể ngăn ngừa tổn thương teo da vĩnh viễn. Nên hạn chế tiếp xúc với ánh sáng mặt trời hoặc tia cực tím (ví dụ sử dụng kem chống nắng mạnh khi ở ngoài trời). Bôi thuốc corticosteroid dạng mỡ tại chỗ (đặc biệt đối với da khô) hoặc kem (ít dầu nhờn hơn so với thuốc mỡ)từ hai tới 4 lần một ngày (ví dụ triamcinolone acetonide 0.1 hoặc 0.5%, fluocinolone 0.025 hoặc 0.2%, flurandrenolit 0.05%, betamethasone valerate 0.1% và đặc biệt là betamethasone dipropionate 0,05%) thường gây ra các tổn thương nhỏ trên da; không nên dùng các thuốc này quá nhiều ở mặt (vì có thể gây teo da). Các vết thương dai dẳng có thể được phủ bằng băng nhựa tráng với flurandrenolit. Ngoài ra, có thể tiêm trong dai triamcinolone acetonide 0.1% tác dụng kéo dài (< 0.1 mL /một vị trí) có thể giải quyết các tổn thương, nhưng teo da thứ phát thường xảy ra. Thuốc chống sốt rét (ví dụ, hydroxychloroquine 5 mg / kg uống một lần / ngày hoặc 2,5 mg / kg uống hai lần/ngày) có hiệu quả điều trị, bao gồm các tổn thương ở mặt. Trong những trường hợp kháng thuốc, có thể cần phải phối hợp thuốc (ví dụ, hydroxychloroquine 200 mg / ngày với quinacrine 50 đến 100 mg uống một lần / ngày) trong nhiều năm.
SCLE là một dạng biến thể của SLE, có tổn thương dạng nốt sần ở da. Bệnh nhân mắc chứng SCLE có các ban tái phát nhiều lần. Ban vòng hoặc dạng vảy có thể xuất hiện ở mặt, cánh tay và thân mình. Các tổn thương thường nhạy cảm với ánh sáng và có thể giảm sắc tố nhưng ít khi để lại sẹo. Viêm khớp và mệt mỏi hay gặp ở SCLE, nhưng không có biểu hiện thần kinh và thận. Bệnh nhân có thể có kháng thể kháng nhân dương tính hoặc âm tính. Hầu hết đều có kháng thể kháng Ro (SSA). Trẻ sơ sinh có mẹ có kháng thể Ro có thể có SCLE bẩm sinh hoặc block tim bẩm sinh. SCLE được điều trị giống như SLE.
Cập nhật thông tin chi tiết về Những Yếu Tố Làm Bệnh Lupus Ban Đỏ Nặng Thêm trên website Zqnx.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!