Bạn đang xem bài viết Nhiễm Vi Khuẩn Hp Ở Trẻ Em: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị được cập nhật mới nhất trên website Zqnx.edu.vn. Hy vọng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ là hữu ích với bạn. Nếu nội dung hay, ý nghĩa bạn hãy chia sẻ với bạn bè của mình và luôn theo dõi, ủng hộ chúng tôi để cập nhật những thông tin mới nhất.
Theo nhiều chuyên gia thì hiện nay tình trạng trẻ bị nhiễm HP dẫn đến đau dạ dày không còn là chuyện hiếm. Cha mẹ phải điều trị bệnh càng sớm càng tốt để không gây bất tiện cho trẻ trong sinh hoạt hằng ngày. Thế nhưng nhận biết dấu hiệu trẻ nhiễm HP như thế nào khi chúng có sự khác biệt với tình trạng ở người lớn?
Trẻ bị nhiễm Hp có nguy hiểm không?
Vi khuẩn Hp là một trong những nguyên nhân chính gây ra các bệnh tiêu hóa ở người lớn lẫn trẻ nhỏ. Vi khuẩn HP được tìm thấy trên toàn thế giới, nhưng đặc biệt ở các nước đang phát triển, nơi có tới 10% trẻ em và 80% người trưởng thành thường nhiễm loại vi khuẩn này, tuy nhiên lại không có triệu chứng quá đặc biệt.
Thông thường khuẩn HP dạ dày làm cho lớp niêm mạc dạ dày bị viêm loét kéo dài rồi dẫn đến ung thư. Thế nhưng, vẫn chưa có nghiên cứu nào cho thấy vi khuẩn Hp gây ung thư dạ dày ở trẻ em, nếu có thì chỉ khi trẻ trưởng thành. Chính vì thế vi khuẩn Hp được xem là không quá nguy hiểm với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, cũng phải chữa trị dứt điểm để tránh tình trạng viêm nhiễm kéo dài khiến hệ tiêu hóa trẻ bị yếu đi.
Đến nay chưa có nguyên nhân chính xác về khả năng lây nhiễm của vi khuẩn HP. Tuy nhiên các nhà khoa học tin rằng loại vi khuẩn này có khả năng lây nhiễm từ người sang người. Do đó vi khuẩn HP ở trẻ em có thể lẫy nhiễm từ gia đình hoặc khu vực dân cư xung quanh với điều kiện vệ sinh không được tốt.
Dấu hiệu trẻ nhiễm Hp
Như đã phân tích ở trên thì nguy cơ mắc bệnh dạ dày do vi khuẩn Hp ở trẻ em thấp hơn nhiều so với người lớn. Và trẻ nhiễm Hp cũng khó bị biến chứng như nhiều người vẫn lo lắng. Tuy nhiên cũng phải tìm hiểu qua những dấu hiệu trẻ nhiễm Hp để kịp thời chữa trị và hạn chế những hậu quả không mong muốn dù nặng hay nhẹ.
Thực chất, vi khuẩn HP xâm nhập vào hệ tiêu hóa thì sẽ cư ngụ trên niêm mạc dạ dày và chờ đợi cơ hội bùng phát. Thông thường phải có những tác nhân như ăn uống các loại thức ăn kích thích hay cơ thể giảm sức đề kháng thì vi khuẩn mới có thể chính thức gây bệnh.
Những triệu chứng khi trẻ nhiễm vi khuẩn HP
Trẻ đau vùng bụng quanh rốn hoặc vùng thượng vị. Tuy nhiên trẻ thường không bị ợ chua như người lớn. Trường hợp đau có thể xảy ra trong lúc ăn hoặc lúc bình thường.
Một số trường hợp trẻ chẳng có dấu hiệu nào ngoài việc ốm yếu, gầy gò, xanh xao và thiếu máu.
Hiếm khi trẻ ói ra máu, trẻ có thể nôn ói nặng hoặc tiêu chảy kèm máu tươi, màu đen giống nhựa đường nhưng khi có những triệu chứng này thì hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Vi khuẩn HP ở trẻ em có thể gây loét dạ dày, tuy nhiên triệu chứng không rõ ràng nên rất khó chẩn đoán cụ thể.
Chẩn đoán bệnh vi khuẩn Hp ở trẻ em
Có thể thấy rằng dấu hiệu trẻ nhiễm Hp rất ít chứ không đa dạng như ở người lớn bởi thể trạng của trẻ khác biệt. Còn về việc vội vã cho con đi xét nghiệm bệnh cũng không được hoan nghênh. Ngay cả khi có dấu hiệu trẻ nhiễm HP thì bác sĩ cũng sẽ hỏi kỹ tiểu sử bệnh của trẻ trước khi xét nghiệm. Mục đích là tìm phương pháp an toàn và thích hợp cho từng trẻ.
Dương tính với HP nhưng chưa hẳn là vi khuẩn sẽ gây bệnh, vì vậy không xét nhiệm nếu bác sĩ thấy không cần thiết. Và cần lưu ý thêm, nếu gia đình có thành viên từng nhiễm HP hay bị ung thư dạ dày thì phải theo dõi trẻ thật kỹ và thăm khám ngay lập tức nếu phát hiện bất cứ triệu chứng nào ở trên.
Thông thường phương pháp chính để chẩn đoán vi khuẩn Hp dạ dày ở trẻ em là làm nội soi. Bên cạnh việc tìm các kháng thể HP, nội soi dạ dày cũng giúp đánh giá chính xác mực độ nặng nhẹ của vị trí tổn thương trên dạ dày, tá tràng và cả thực quản, xem có bị loét hay không.
Kiểm tra hơi thở bằng sử dụng C13 và xét nghiệm phân cũng là 2 phương pháp khác để tìm kháng nguyên HP dạ dày. Phương pháp kiểm tra bằng hơi thở thường áp dụng cho trẻ lớn hơn, tuy nhiên cả hai đều không giúp bác sĩ đánh giá được mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng nếu trẻ bị viêm loét dạ dày.
Cách điều trị và phòng tránh khi trẻ nhiễm vi khuẩn HP
Đa số cách điều trị vi khuẩn HP ở trẻ em đều là dùng thuốc kháng sinh. Bên cạch đó bác sĩ cũng sẽ kết hợp với thuốc kháng acid hoặc thuốc ức chế acid để vô hiệu hóa hoặc ngăn chặn việc sản xuất axit ở dạ dày.
Có thể chia nhỏ 5 hoặc 6 bữa ăn mỗi ngày để trẻ nhỏ có thời gian nghỉ ngơi cũng như không để dạ dày trống trong thời gian quá dài.
Vệ sinh sạch sẽ cơ thể, ăn những thực phẩm được nấu chín kỹ và có nguồn gốc an toàn, hạ chế đồ ăn cay nóng cũng là cách giảm thiểu triệu chứng bệnh từ vi khuẩn HP.
Trẻ đau vùng bụng quanh rốn hoặc vùng thượng vị. Tuy nhiên trẻ thường không bị ợ chua như người lớn. Trường hợp đau có thể xảy ra trong lúc ăn hoặc lúc bình thường.
Một số trường hợp trẻ chẳng có dấu hiệu nào ngoài việc ốm yếu, gầy gò, xanh xao và thiếu máu.
Hiếm khi trẻ ói ra máu, trẻ có thể nôn ói nặng hoặc tiêu chảy kèm máu tươi, màu đen giống nhựa đường nhưng khi có những triệu chứng này thì hãy đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Vi khuẩn HP ở trẻ em có thể gây loét dạ dày, tuy nhiên triệu chứng không rõ ràng nên rất khó chẩn đoán cụ thể.
Có thể thấy rằng dấu hiệu trẻ nhiễm Hp rất ít chứ không đa dạng như ở người lớn bởi thể trạng của trẻ khác biệt. Còn về việc vội vã cho con đi xét nghiệm bệnh cũng không được hoan nghênh. Ngay cả khi có dấu hiệu trẻ nhiễm HP thì bác sĩ cũng sẽ hỏi kỹ tiểu sử bệnh của trẻ trước khi xét nghiệm. Mục đích là tìm phương pháp an toàn và thích hợp cho từng trẻ.
Dương tính với HP nhưng chưa hẳn là vi khuẩn sẽ gây bệnh, vì vậy không xét nhiệm nếu bác sĩ thấy không cần thiết. Và cần lưu ý thêm, nếu gia đình có thành viên từng nhiễm HP hay bị ung thư dạ dày thì phải theo dõi trẻ thật kỹ và thăm khám ngay lập tức nếu phát hiện bất cứ triệu chứng nào ở trên.
Thông thường phương pháp chính để chẩn đoán vi khuẩn Hp dạ dày ở trẻ em là làm nội soi. Bên cạnh việc tìm các kháng thể HP, nội soi dạ dày cũng giúp đánh giá chính xác mực độ nặng nhẹ của vị trí tổn thương trên dạ dày, tá tràng và cả thực quản, xem có bị loét hay không.
Kiểm tra hơi thở bằng sử dụng C13 và xét nghiệm phân cũng là 2 phương pháp khác để tìm kháng nguyên HP dạ dày. Phương pháp kiểm tra bằng hơi thở thường áp dụng cho trẻ lớn hơn, tuy nhiên cả hai đều không giúp bác sĩ đánh giá được mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng nếu trẻ bị viêm loét dạ dày.
Trẻ Bị Nhiễm Vi Khuẩn Hp: Triệu Chứng Và Phác Đồ Điều Trị
Trẻ bị nhiễm vi khuẩn HP đặc trưng bởi các biểu hiện buồn nôn, đau thượng vị, khó tiêu, nôn mửa, chướng bụng, đầy hơi. Tuy nhiên, rất nhiều trường hợp trẻ nhiễm Helicobacter pylori không gây ra bất kỳ triệu chứng nhận biết nào. Do đó, việc điều trị vi khuẩn HP ở trẻ cần được cân nhắc để tránh những phương pháp trị liệu không cần thiết.
Dấu hiệu nhận biết nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ
Vi khuẩn HP (Helicobacter pylori) có thể xâm nhập và phát triển ở niêm mạc dạ dày con người. Loại xoắn khuẩn này thường xâm nhập vào cơ thể người bệnh thông qua đường phân, miệng và lây gián tiếp qua các vật dụng cá nhân.
Helicobacter pylori sẽ bài tiết ra men urease, có khả năng trung hòa axit dạ dày, từ đó phá vỡ lớp màng nhầy có nhiệm vụ bảo vệ niêm mạc, lúc này vi khuẩn có thể sinh sống trong môi trường có nồng độ axit cao.
Khi lớp màng nhầy bị phá vỡ sẽ tạo điều kiện để dịch vị bào mòn và gây ra viêm loét dạ dày thực quản. Trường hợp bị nhiễm vi khuẩn HP có thể gây ra hàng loạt các vấn đề về đường tiêu hóa như trào ngược dạ dày thực quản, viêm loét dạ dày tá tràng, loét hành tá tràng, ung thư dạ dày.
Theo thống kê cho thấy, số ca nhiễm vi khuẩn HP thường xuất hiện ở người trưởng thành. Tuy nhiên, một số trường hợp bệnh lý này cũng có thể khởi phát ở trẻ em.
Nhóm đối tượng này sẽ có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện, sức đề kháng yếu nên sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn phát triển mạnh, khiến dạ dày bị tổn thương nghiêm trọng hơn dẫn đến rối loạn hoạt động hệ tiêu hóa.
Một số biểu hiện nhận biết nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em:
Bị đau và khó chịu vùng thượng vị (vùng bụng trên)
Chướng bụng, đầy hơi
Ợ chua, ợ hơi, trớ thức ăn
Buồn nôn và nôn, tình trạng này thường xuất hiện sau khi ăn
Trẻ không tăng cân hoặc sụt cân bất thường
Đi kèm với tình trạng sụt cân là cơ thể mệt mỏi, xanh xao, uể oải
Hệ miễn dịch cũng như thể trạng của từng trẻ khác nhau, do đó biểu hiện nhiễm vi khuẩn HP cũng sẽ khác nhau. Đối với trẻ em có độ tuổi lớn, những triệu chứng bệnh lý thường rất khó nhận biết, mờ nhạt, không rõ rệt.
Nguyên nhân dẫn đến trẻ bị nhiễm vi khuẩn HP
Nguyên nhân phổ biến gây nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ do lây nhiễm từ người lớn qua đường phân – miệng, miệng – miệng và lây qua các vật dụng cá nhân, thiết bị y tế.
Dùng chung nước chấm, bát đũa, ăn uống với người lớn hoặc được mớm đút thức ăn.
Người lớn hôn môi trẻ
Người thân trong đình bị nhiễm vi khuẩn HP không có thói quen rửa tay trước khi chế biến thức ăn và sau khi đi vệ sinh
Trẻ thường xuyên tiếp xúc gián tiếp với vi khuẩn qua ruồi, gián, nhặng,…
Trẻ em sử dụng thực phẩm bị nhiễm khuẩn
Trẻ bị nhiễm vi khuẩn HP khi thăm khám, điều trị ở những phòng khám không chất lượng, các thiết bị y tế không được vô trùng, vô khuẩn,…
Tiếp xúc với Helicobacter pylori thông qua nguồn nước nhiễm khuẩn hoặc vi khuẩn qua đất
Trẻ em là đối tượng chưa hoàn thiện hệ miễn dịch và chưa được cung cấp đầy đủ kiến thức vệ sinh cá nhân, do đó nên có nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP từ môi trường xung quanh và người thân trong gia đình. Các thống kê cho thấy, trên 85% ca nhiễm Helicobacter pylori ở trẻ em có người thân dương tính với loại xoắn khuẩn này.
Chẩn đoán nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em
Các biểu hiện khi nhiễm vi khuẩn Helicobacter pylori ở trẻ em thường không được thể hiện rõ ràng. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường ở dạ dày hoặc nghi ngờ trẻ bị nhiễm xoắn khuẩn, ba mẹ cần chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và điều trị sớm.
Kỹ thuật chẩn đoán vi khuẩn HP chỉ thực hiện với các trường hợp trẻ bị viêm loét dạ dày được phát hiện thông qua chụp X-Quang và nội soi. Ngoài ra, bác sĩ có thể yêu cầu thực hiện một số xét nghiệm với trường hợp trẻ bị đau bụng thường xuyên hoặc người thân có tiền sử nhiễm vi khuẩn HP hay ung thư dạ dày.
Sinh thiết: Khi thực hiện kỹ thuật nội soi đường tiêu hóa, bác sĩ sẽ thu thập các mô ở niêm mạc dạ dày để quan sát mô bệnh học. Sinh thiết sẽ giúp loại trừ các khả năng như loạn sản ruột hay còn được gọi là giai đoạn đầu tiên của ung thư dạ dày.
Nuôi cấy xoắn khuẩn: Các mô niêm mạc ở dạ dày sẽ được nuôi cấy với mục đích xác định được chủng vi khuẩn gây ra bệnh. Dựa vào đó bác sĩ sẽ đánh giá được độ nhạy cảm của xoắn khuẩn với các loại thuốc kháng sinh. Từ đó sẽ xây dựng phác đồ điều trị phù hợp với từng trường hợp.
Kỹ thuật sinh học phân tử (PCR): Kỹ thuật này sẽ khuếch đại một đoạn ADN của xoắn. Thông qua mã gen bác sĩ sẽ xác định được chủng vi khuẩn tồn tại trong dạ dày. Đây là kỹ thuật xét nghiệm cho ra kết quả chính xác cao nhưng mức chi phí khá cao nên chỉ một số ít cơ sở y tế thực hiện.
Test hơi thở: Đây là một trong các kỹ thuật xét nghiệm Helicobacter pylori không xâm lấn. Với kỹ thuật chẩn đoán này sẽ xác định được sự tồn tại của vi khuẩn HP thông qua hơi thở. Test hơi thở không gây đau đớn, khó chịu và gần như không xâm lấn nên thường được áp dụng phổ biến, nhất là đối tượng trẻ em.
Xét nghiệm phân: Trong quá trình ăn uống, một lượng xoắn khuẩn sẽ cùng với thức ăn xuống tá tràng đến đại tràng và đào thải qua đường phân. Do đó, bác sĩ có thể đề nghị lấy mẫu phân để xác định sự hiện diện của xoắn khuẩn.
Kỹ thuật này sẽ cho ra kết quả chính xác cao và không gây đau đớn hay khó chịu ở trẻ. Tuy nhiên, việc lấy mẫu bệnh phẩm thường mất nhiều thời gian và bất tiện.
Xét nghiệm nước bọt: Kháng thể của Helicobacter pylori có thể tồn tại trong nước tiểu và nước bọt. Do đó, ngoài những xét nghiệm phổ biến trên, bác sĩ có thể áp dụng kỹ thuật này để xác định sự có mặt của vi khuẩn HP trong dạ dày của trẻ.
Khi nào điều trị vi khuẩn HP ở trẻ em?
Đối với người trưởng thành, việc tiêu trừ vi khuẩn HP được bác sĩ chỉ định hầu hết các trường hợp. Tuy nhiên, với đối tượng trẻ em bác sĩ chuyên khoa sẽ cân nhắc thực hiện điều trị trong những trường hợp cần thiết.
Lý do là khi sử dụng kháng sinh điều trị vi khuẩn HP có thể phát sinh một số tác dụng phụ không mong muốn, tăng nguy cơ ảnh hưởng đến quá trình phát triển toàn diện của trẻ.
Việc tiêu trừ vi khuẩn Helicobacter pylori cho trẻ em được cân nhắc trong các trường hợp sau:
Trẻ em bị nhiễm vi khuẩn HP có người thân bị viêm loét dạ dày tá tràng hoặc ung thư dạ dày.
Trẻ bị bệnh viêm loét dạ dày dương tính với Helicobacter pylori
Trường hợp bị viêm teo dạ dày, khi quan sát mô bệnh học sẽ nhận thấy giai đoạn tiền ung thư dạ dày
Với trường hợp trẻ có kết quả dương tính với vi khuẩn HP nhưng chưa khởi phát các bệnh lý dạ dày, lúc này bác sĩ sẽ tiến hành nội soi đường tiêu hóa trước khi xây dựng phác đồ điều trị.
Trên thực tế, một số trường hợp nhiễm vi khuẩn HP nhưng không gây ra bất kỳ triệu chứng lâm sàng nào. Thực hiện điều trị ở những trường hợp này thường không lại kết quả cao mà con ảnh hưởng đến sức khỏe, sự phát triển toàn diện của trẻ.
Do đó, điều trị nhiễm vi khuẩn HP ở trẻ em cần được cân nhắc kỹ nhằm tránh những can thiệp trị liệu không cần thiết.
Phác đồ điều trị vi khuẩn HP ở trẻ em
Phác đồ tiêu trừ vi khuẩn HP ở trẻ gồm ít nhất 2 loại thuốc kháng sinh và từ 1 – 2 thuốc giảm bài tiết axit dạ dày. Trước khi xây dựng phác đồ điều trị cho từng trường hợp, bác sĩ sẽ tiến hành nuôi cấy xoắn khuẩn để đánh giá mức độ nhạy cảm với các nhóm kháng sinh, từ đó ngăn ngừa tình trạng vi khuẩn HP kháng thuốc.
Thông thường, liệu trình điều trị vi khuẩn HP theo phác đồ được chỉ định trong vòng 2 tuần. Tuy nhiên, với các trường hợp không đáp ứng hoặc đáp ứng không tốt, sẽ kéo dài thời gian điều trị hơn.
Metronidazole + Amoxicillin + PPI
Clarithromycin + Amoxicillin + PPI
Có thể được chỉ định 1 trong 2 phác đồ trên hoặc
Doxycycline/ Tetracycline + Metronidazole + PPI
Hướng dẫn liều dùng cụ thể:
Amoxicillin: Mỗi ngày dùng 50mg/ kg
Doxycycline: Mỗi ngày dùng 5mg/ kg
Tetracycline: Mỗi ngày dùng 50mg/ kg
Clarithromycin: Mỗi ngày 20mg/ kg
PPI (Omeprazole): Mỗi ngày dùng 1 mg/ kg
Ngoài ra, ba mẹ cần thông báo với bác sĩ về chiều cao, cân nặng và độ tuổi của trẻ để bác sĩ áp dụng phác đồ điều trị cũng như điều chỉnh liều dùng phù hợp.
Sau khi kết thúc thời gian điều trị, bác sĩ sẽ thực hiện các xét nghiệm một lần nữa để đánh giá kết quả điều trị. Các kỹ thuật xét nghiệm được tiến thành sau khi ngưng sử dụng PPI (thuốc ức chế bơm proton) và thuốc kháng sinh 4 tuần nhằm đảm bảo kết quả xét nghiệm chính xác nhất.
Kết quả điều trị vi khuẩn HP thành công khi các xét nghiệm trên đều cho ra kết quả âm tính với xoắn khuẩn này. Trong trường hợp điều trị thất bại với phác đồ điều trị đầu tiên, lúc này bác sĩ sẽ sinh thiết và nuôi cấy mới để xác định mức độ nhạy cảm của vi khuẩn, dựa vào đó xây dựng phác đồ điều trị phù hợp.
Các biện pháp chăm sóc khi trẻ nhiễm vi khuẩn HP
Việc sử dụng thuốc trong điều trị vi khuẩn HP có thể gây ra một số phản ứng như ăn uống kém, buồn nôn, nôn mửa, đau đầu,…
Do đó, song song với việc điều trị theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn, ba mẹ cần xây dựng chế độ chăm sóc đúng cách giúp giảm tác dụng phụ của thuốc điều trị, đồng thời nâng cao thể trạng và hệ miễn dịch của trẻ.
Một số biện pháp chăm sóc khi trẻ bị nhiễm vi khuẩn HP:
Tăng cường bổ sung các nhóm thực phẩm giàu vitamin, lợi khuẩn và chất xơ có trong sữa chua, rau xanh, trái cây tươi, các loại củ và hạt vào khẩu phần ăn hàng ngày. Các dưỡng chất trong những nhóm thực phẩm này sẽ giúp tăng sức đề kháng cho đường ruột, hỗ trợ hoạt động tiêu hóa tốt hơn.
Trường hợp trẻ bị đau vùng thượng vị thường xuyên, nôn mửa, buồn nôn,…Ba mẹ nên tập thói quen cho bé ăn chín, uống chín, ăn những thức ăn mềm dễ tiêu hóa, nên chia nhỏ các bữa ăn chính nhằm làm giảm áp lực lên đường ruột và dạ dày.
Chọn các thực phẩm tươi, sạch đảm bảo chất lượng và sơ chế sạch trước khi chế biến. Việc sử dụng nguồn thực phẩm không rõ nguồn gốc có thể gây rối loạn tiêu hóa, tăng nguy cơ nhiễm khuẩn ở các ổ viêm dạ dày.
Tập cho trẻ thói quen vệ sinh tay với xà phòng sát khuẩn trước khi ăn, sau khi đi vệ sinh và sau khi tiếp xúc với động vật, nguồn nước, đất,…
Để trẻ ăn uống riêng, điều này sẽ làm giảm nguy cơ nhiễm vi khuẩn HP cho những thành viên trong gia đình.
Thực hiện các biện pháp phòng ngừa lây nhiễm chéo, bên cạnh đó những người thân trong gia đình nên thực hiện xét nghiệm vi khuẩn HP trong trường hợp cần thiết.
Cho trẻ dùng thuốc đầy đủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên môn. Chủ động đưa trẻ tái khám đúng lịch hẹn và khi có các biến chứng phát sinh để bác sĩ theo dõi và xử lý kịp thời.
Việc chữa trị tiêu trừ vi khuẩn HP chỉ được thực hiện trong những trường hợp cần thiết. Do đó, khi nhận thấy các dấu hiệu bất thường, ba mẹ nên chủ động đưa trẻ đến bệnh viện để được chẩn đoán và dựa vào tình trạng sức khỏe, mức độ triệu chứng, bác sĩ sẽ áp dụng các biện pháp điều trị phù hợp. Tuyệt đối không tự ý thuốc điều trị cho trẻ em khi bị nhiễm vi khuẩn HP vì có thể gây ra các biến chứng nặng nề.
Tổng Quan Về Nhiễm Khuẩn Hp Ở Trẻ Em: Triệu Chứng, Chẩn Đoán, Điều Trị
Nhiễm Hp ở trẻ em (Helicobacter pylori, hay H.pylori) thường không gây ra triệu chứng gì trong suốt thời thơ ấu. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, vi khuẩn Hp có thể gây ra các bệnh về đường tiêu hóa bao gồm Viêm dạ dày, tá tràng, Loét dạ dày tá tràng, thậm chí là Ung thư dạ dày.
Nhiễm khuẩn Hp rất phổ biến trên thế giới, đặc biệt là ở các nước đang phát triển với tỷ lệ nhiễm từ 10% trẻ em và tới 80% người lớn – nhưng thường không có triệu chứng rõ ràng.
Dấu hiệu và triệu chứng
Bất kỳ ai cũng có thể bị nhiễm khuẩn Hp mà không biết tới sự tồn tại của nó trong cơ thể bởi vì, hầu hết nhiễm khuẩn Hp là “thể ngủ” tức không có triệu chứng. Khi mà vi khuẩn gây ra các triệu chứng thì chúng thường bắt đầu với Viêm hoặc Loét dạ dày tá tràng.
Hệ thống tiêu hóa của con người bao gồm nhiều thành phần hoạt động cùng với nhau để chuyển hóa thức ăn và nước uống thành các thành phần và năng lượng cho nhu cầu cơ thể.
Ở trẻ em, triệu chứng của bệnh Viêm dạ dày bao gồm buồn nôn, nôn, và thường xuyên kêu đau bụng. Tuy nhiên, các triệu chứng này cũng có thể gặp ở nhiều bệnh lý khác nhau ở trẻ em.
Vi khuẩn Hp có thể gây ra Loét dạ dày tá tràng. Ở những trẻ lớn hơn và người lớn, triệu chứng phổ biến của Loét dạ dày tá tràng là ợ nóng và đau bỏng rát ở bụng, thường là khu vực dưới xương sườn và trên rốn. Đau thường tăng lên khi đói và giảm bớt khi ăn thức ăn hoặ cuống sữa hoặc uống thuốc giảm acid.
Trẻ bị Loét dạ dày có thể có vết loét chảy máu với biểu hiện là nôn ra máu hoặc nôn ra có màu cà phê, hoặc đi ngoài ra máu (thường phân có màu đen như hắc ín hoặc màu máu). Trẻ nhỏ hơn mà có Loét dạ dày thường có không có triệu chứng trên rõ ràng, chính vì vậy, việc chẩn đoán khó hơn so với trẻ lớn.
Lây nhiễm vi khuẩn Hp
Các nhà khoa học cho rằng việc lây nhiễm vi khuẩn Hp chủ yếu diễn ra trong gia đình và phổ biến ở những trẻ sống trong điều kiện đông đúc, vệ sinh kém. Ngoài ra còn có một số con đường lây nhiễm khác từ người sang người như ở trong các lớp học bán trủ, trong bếp ăn tập thể, lây nhiễm chéo khi đi làm nội soi với các thiết bị nội soi không được tiệt trùng tuyệt đối.
Các bác sỹ có thể chẩn đoán nhiễm khuẩn Hp cho trẻ bằng nhiều xét nghiệm chẩn đoán nhiễm Hp khác nhau như:
Nhìn trực tiếp vào lớp niêm mạc dạ dày. Đối với trẻ em, thủ thuật nội soi dạ dày sẽ được gây mê và sử dụng các ống nội soi qua đường thực quản tới dạ dày và tá tràng. Sau đó lấy mẫu sinh thiết dạ dày và kiểm tra vi khuẩn Hp trong phòng thí nghiệm.
Test hơi thở (UBT) giúp phát hiện các phân tử Carbon 13 (hoặc 14) bị biến đổi bởi vi khuẩn Hp sau khi cho trẻ uống một dung dịch chứa C13 hoặc C14. Test hơi thở thường diễn ra trong vòng 10-30 phút và cho biết tình trạng nhiễm Hp của trẻ chứ không cung cấp thông tin về mức độ của nhiễm khuẩn. Đối với trẻ nhỏ, thì test này khó thực hiện. Lưu ý, trẻ nhỏ không nên sử dụng test C14 vì có tính phóng xạ cao hơn C13.
Xét nghiệm phân, phát hiện ra vi khuẩn Hp có trong phân. Giống như test thở, xét nghiệm phân tìm vi khuẩn Hp cũng cho biết tình trạng nhiễm Hp nhưng không đánh giá được mức độ bệnh do vi khuẩn Hp gây ra.
Xét nghiệm máu tìm vi khuẩn Hp. Xét nghiệm này rất dễ tiến hành, tuy nhiên thường cho kết quả dương tính giả – tức là phát hiện kháng thể chống vi khuẩn Hp trong máu nhưng thực tế không có vi khuẩn Hp trong dạ dày.
Để điều trị nhiễm khuẩn Hp ở trẻ em, bác sỹ sử dụng các phác đồ điều trị Hp ở trẻ em với nhiều loại kháng sinh với liều cao hơn liều điều trị các nhiễm khuẩn thông thường. Bởi vì một loại kháng sinh đơn độc không thể tiêu diệt được vi khuẩn Hp, cho nên bạn có thể thấy đơn thuốc của bác sỹ kê cho con bạn có tới 2 loại kháng sinh kết hợp và liều sử dụng cao hơn khi điều trị nhiễm khuẩn khác. Thông thường bác sỹ sẽ cho trẻ sử dụng kết hợp thêm thuốc giảm tiết acid dạ dày trong quá trình điều trị bệnh
Nếu trẻ có triệu chứng chảy máu tiêu hóa thì phải được điều trị nội trú tại các cơ sở chuyên khoa tiêu hóa.
Bởi vì nhiễm khuẩn Hp có thể điều trị được với các thuốc kháng sinh cho nên hầu hết trẻ nhiễm khuẩn Hp được điều trị ngoại trú tại nhà, điều quan trọng nhất trong quá trình điều trị này là cha mẹ phải giúp trẻ tuân thủ nghiêm ngặt phác đồ điều trị mà bác sỹ đã kê.
Một cách giúp giảm đau bụng ở trẻ là cho trẻ ăn các bữa nhỏ, chia nhiều bữa và đều dặn. Điều này giúp cho dạ dày của trẻ không bị rỗng trong thời gian dài. Mỗi ngày ăn 5-6 bữa nhỏ là hiệu quả nhất, sau khi ăn xong nên cho trẻ nghỉ ngơi một lúc trước khi vận động.
Một điều lưu ý khác cho phụ huynh là cần phải tránh cho trẻ sử dụng thuốc aspirin, thuốc chứa aspirin, ibuprofen, hoặc các thuốc chống viêm khác bởi vì chúng có thể kích thích vết loét trong dạ dày tá tràng, làm trẻ đau nặng hơn.
Khi sử dụng phác đồ điều trị với thuốc kháng sinh kéo dài, tình trạng viêm dạ dày tá tràng, loét dạ dày tá tràng do vi khuẩn Hp ở trẻ có thể được điều trị khỏi hoàn toàn.
Ngay bây giờ, chưa có bất kỳ loại vaccine nào có thể phòng ngừa được nhiễm khuẩn Hp. Ngoài ra, việc lây nhiễm vi khuẩn Hp là khá dễ dàng và chưa được hiểu đầy đủ nên chưa có một Hướng dẫn phòng chống Hp thống nhất nào trên thế giới. Tuy nhiên, bạn có thể áp dụng một số biện pháp sau để tự bảo vệ cho con mình và những người thân yêu:
Rửa tay sạch sẽ.
Vệ sinh thức ăn, nước uống thật tốt.
Uống nước từ nguồn nước đảm bảo.
Sử dụng kháng thể thường xuyên để ngăn ngừa nguy cơ bị lây nhiễm vi khuẩn Hp.
Tình huống khẩn cấp
Những tình huống sau cần có sự can thiệp tức thời của bác sỹ, các bậc phụ huynh phải theo dõi, đặc biệt khi trẻ đã có tiền sử nhiễm khuẩn Hp.
Đau bụng dữ dội.
Nôn ra máu, hoặc màu cà phê.
Phân có lẫn máu hoặc màu đen như hắc ín.
Cảm giác cồn cào, đau bỏng rát dai dẳng ở khu vực dưới xương sườn, trên rốn (quanh thượng vị), cảm giác đau này giảm bớt sau khi ăn hoặc uống sữa.
Tóm lại trẻ bị nhiễm khuẩn Hp có thể mắc một số bệnh như Viêm dạ dày, tá tràng, Loét dạ dày, tá tràng. Các triệu chứng của nhiễm khuẩn Hp không đặc trưng, mà đa số là không có triệu chứng rõ ràng, do đó khi phát hiện có sự khác thường trong lối sinh hoạt, điều kiện sức khỏe thông thường của trẻ, đặc biệt là khu vực bụng trên rốn bạn cần tham khảo ý kiến của các chuyên gia và nên đưa trẻ đi thăm khám để được chẩn đoán điều trị kịp thời. Việc xét nghiệm tìm vi khuẩn Hp có thể tiến hành dễ dàng với các xét nghiệm sẵn có hiện nay. Để điều trị bệnh lý cho vi khuẩn Hp gây ra trên trẻ, các bậc phụ huynh cần chú ý quan sát, sử dụng đúng phác đồ điều trị được bác sỹ kê đơn. Hiện nay chưa có loại vaccine nào giúp phòng ngừa nhiễm khuẩn Hp ở trẻ em và người lớn, chính vì vậy các biện pháp vệ sinh và sử dụng kháng thể thụ động là những biện pháp hiệu quả nhất hằm trợ giúp bệnh nhân trong quá trình điều trị viêm loét dạ dày do H.pylori, giúp tăng cường sức đề kháng đối với H.pylori.. từ đó giúp bạn bảo vệ gia đình khỏi loại vi khuẩn nguy hiểm này.
DS. Bùi Phương tổng hợp từ kidshealth.org
Nguyên Nhân Và Triệu Chứng Khi Dạ Dày Của Bạn Bị Nhiễm Vi Khuẩn Hp
Nguyên nhân gây nhiễm vi khuẩn HP
Năm 1982, hai bác sĩ người Australia là Robin Warren và Barry Marshall đã phát hiện vi khuẩn Helicobacter pylori (HP) – một loại xoắn khuẩn gram âm, sống ký sinh trong lớp nhày trên bề mặt niêm mạc dạ dày, đóng vai trò quan trọng trong hệ sinh thái dạ dày tự nhiên của người.
Hầu hết các loài vi khuẩn khác không thể nào phát triển trong dạ dày mà bị tiêu diệt bởi chất axit do niêm mạc dạ dày tiết ra. HP là loại vi khuẩn duy nhất có khả năng tồn tại ở trong môi trường axit đậm đặc của dạ dày người.
Tuy vậy, đây cũng là tác nhân chính gây bệnh viêm loét dạ dày vì nó có thể sản sinh ra một chất gây phá hủy niêm mạc, tổn thương dạ dày, lâu ngày có thể dẫn tới ung thư dạ dày.
Vi khuẩn HP có thể lây từ người sang người, khi hôn nhau, dùng chung bát, đũa, ly… Hoặc qua nguồn nước: thực phẩm không đảm bảo vệ sinh, chất thải của người nhiễm HP không được xử lý tốt khi thải ra môi trường nhiễm nguồn nước… Đây là những nguyên nhân lý giải tỷ lệ bệnh nhân dạ dày do nhiễm khuẩn HP đang có xu hướng gia tăng trong những năm gần đây.
Triệu chứng của nhiễm trùng vi khuẩn HP
Khi nhiễm trùng HP dẫn đến loét dạ dày, tá tràng. Các triệu chứng rõ rệt nhất bao gồm đau bụng, đặc biệt là khi dạ dày bị trống vào ban đêm hoặc vài giờ sau bữa ăn, cơn đau được mô tả như một cơn gặm nhấm.
Người bệnh còn bị ợ hơi, ợ chua, nóng rát vùng thượng vị; đau ngực do đầy hơi; buồn nôn, sốt, chán ăn, giảm cân không rõ nguyên nhân, có thể nôn ra máu (niêm mạc dạ dày bị vi khuẩn HP làm tổn thương nghiêm trọng). Các biến chứng nặng hơn là xuất huyết dạ dày, tá tràng; thiếu máu do thiếu sắt; thủng dạ dày, viêm phúc mạc, nhiễm trùng ổ bụng; ung thư dạ dày.
Khi có một trong những dấu hiệu trên, người bệnh cần đến bệnh viện để được chuẩn đoán nhiễm trùng vi khuẩn HP. Các phương pháp sử dụng: kiểm tra máu, kiểm tra hơi thở (xét nghiệm bằng phương pháp thổi máy), nội soi hoặc thử phân.
Khi nhiễm trùng HP dẫn đến loét dạ dày, tá tràng, triệu chứng rõ rệt nhất là đau bụng. Khi nhiễm trùng HP dẫn đến loét dạ dày, tá tràng, triệu chứng rõ rệt nhất là đau bụng.
Điều trị viêm loét dạ dày tá tràng
Bác sĩ Lê Quốc Chính cho biết những người bị viêm loét dạ dày, tá tràng có khuẩn HP thường uống thuốc cắt cơn đau nhất thời, trung hòa dịch vị acid, làm lành vết loét nhưng không diệt vi khuẩn HP. Do đó cơn đau dạ dày và viêm loét thường sẽ tái phát lại trong thời gian ngắn. Chưa kể thói quen tự mua thuốc trị bệnh của người dân, trị bệnh nửa vời (uống thuốc chưa đủ liều đã dừng) cũng là tác nhân làm giảm khả năng khỏi bệnh.
Khi mắc viêm loét dạ dày, tá tràng do khuẩn HP hoặc trường hợp phát hiện bị nhiễm khuẩn HP dương tính, các bác sĩ thường đề nghị người bệnh điều trị bằng phác đồ điều trị kháng sinh, hỗn hợp thuốc tây y. Bao gồm ít nhất 2 loại thuốc kháng sinh để diệt vi khuẩn HP, thuốc chống viêm, làm lành vết loét và chống axit cho niêm mạc dạ dày trong thời gian ít nhất 14 ngày với mục tiêu diệt vi khuẩn HP tác nhân gây bệnh viêm loét dạ dày.
Khi sử dụng thuốc tây để chữa đau dạ dày do HP, người bệnh cần tuân thủ liều lượng từ chỉ định của bác sĩ chuyên khoa, không tự ý kết hợp các loại thuốc có cùng cơ chế điều trị tại một thời điểm. Nhóm thuốc thường dùng:
– Kháng sinh: nhóm thuốc này có tác dụng tiêu diệt vi khuẩn gây đau dạ dày.
– Kháng axít dạ dày: trung hòa phản ứng axít HCl trong dạ dày, từ đó giảm cơn đau dạ dày do vi khuẩn HP.
– Chống tăng tiết dịch vị dạ dày: nhóm thuốc này có tác dụng ức chế tiết acid HCl, chống viêm nhiễm niêm mạc dạ dày hiệu quả.
Khi sử dụng thuốc, một số tác dụng phụ có thể gặp là buồn nôn, tiêu chảy, táo bón, mệt mỏi, đầy hơi, đau đầu, khó tiêu, dị ứng, tăng men gan… Người bệnh có thể tham khảo ý kiến bác sĩ khi mong muốn sử dụng thuốc đông y.
Cập nhật thông tin chi tiết về Nhiễm Vi Khuẩn Hp Ở Trẻ Em: Nguyên Nhân, Triệu Chứng Và Cách Điều Trị trên website Zqnx.edu.vn. Hy vọng nội dung bài viết sẽ đáp ứng được nhu cầu của bạn, chúng tôi sẽ thường xuyên cập nhật mới nội dung để bạn nhận được thông tin nhanh chóng và chính xác nhất. Chúc bạn một ngày tốt lành!